Co to jest owulacja?
Czym jest owulacja?
Owulacja, znana również jako jajeczkowanie to kulminacyjny etap cyklu menstruacyjnego. Etymologia słowa owulacja pochodzi z łaciny od słowa ovulatio. Podczas owulacji wskutek współdziałania wielu złożonych mechanizmów neurohormonalnych ma miejsce uwolnienie komórki jajowej. Dochodzi również do pęknięcia dojrzałego pęcherzyka Graafa, a kiedy to nastąpi jajeczko przedostaje się z jajnika do jajowodu, w którym to po ewentualnym kontakcie z plemnikiem może nastąpić zapłodnienie komórki. Uwolnienie komórki jajowej powoduje, że organizm kobiety zaczyna produkcję hormonu, którego funkcją będzie powstrzymanie kolejnej owulacji. Owulacja to proces cykliczny, w większości przypadków można również mówić o dużej regularności cykli owulacyjnych.
Objawy owulacji – czy występują?
Owulacja u ludzi, w przeciwieństwie do większości ssaków nie jest szczególnie sygnalizowana (u innych gatunków ssaków jak psy czy koty mamy do czynienia ze zjawiskiem znanym jako ruja). Nie oznacza to jednak, że nie wiemy, kiedy nastąpi lub że nie daje ona żadnych objawów.
Wieloletnia obserwacja reakcji organizmu podczas trwania całego cyklu menstruacyjnego połączona ze świadomością jak ten cykl przebiega daje kobiecie pewne narzędzia empiryczne, za pomocą których jest w stanie (oczywiście ‘mniej więcej’) powiedzieć, kiedy jest ona zdolna do zajścia w ciążę. Do najczęściej wymienianych symptomów świadczących o owulacji wymieniane są:
Zauważalne podwyższenie temperatury ciała, zmiana parametrów śluzu. Często pojawia się również ból owulacyjny. Innymi przesłankami świadczącymi o tym, że cykl wszedł w fazę owulacji są:
Widoczne na bieliźnie ślady plamienia (wydzielina z krwią)
Ból w piersiach
Bóle podbrzusza – te wynikają z pęknięcia pęcherzyka Graffa. Ból w postaci kłucia może trwać nawet do kilku godzin
Zmiany trądzikowe
Zmiany w obrębie szyjki macicy
Czasem (choć nie można traktować tego w kategorii reguły) kobieta może odczuwać zwiększony popęd seksualny
Objawy owulacji są jednak podatne na czynniki zewnętrzne takie jak: alkohol, zmiana tryby życia, choroba czy przyjmowane leki, dlatego kobieta nie może z całą pewnością zakładać, kiedy ma szanse zajść w ciążę.
Kiedy ma miejsce owulacja i ile trwa?
Owulacja jako część cyklu miesiączkowego podlega jego rytmowi. Przyjmuje się, że pełny prawidłowy cykl miesiączkowy trwa 28 dni, chociaż te widełki tak naprawdę to 21-35dni. Czas trwania cyklu może być zmienny w zależności od organizmu, a czasem nawet w zależności od czynników zewnętrznych. Niemniej jednak, do określenia czasu wystąpienia fazy owulacyjnej należałoby założyć jakieś ramy czasowe danego cyklu. Zostając w wartości uśrednionej do 28 można liczyć, że cykl prezentuje się następująco:
Menstruacja – 4 - 5 dni
Faza folikularna – 9 dni (podczas jej trwania dochodzi do narastania błony śluzowej macicy przy symultanicznym wzroście pęcherzyków Graffa)
Faza lutealna – 14 dni – (faza tworzenia i funkcji ciałka żółtego)
Owulacja to zatem trzeci część prawidłowego cyklu menstruacyjnego, ma ona miejsce w jego połowie i trwa stosunkowo krótko. Niemniej jednak należy pamiętać, że męskie plemniki mogą ‘poczekać’ w organizmie kobiety do kilku dni. Jak to wszystko policzyć?
Kalkulator dni płodnych
Wiele par planujących ciąże stara się trafić, na ten optymalny czas. Mówi się wręcz, że pary starające się o dziecko do kwestii pożycia seksualnego podchodzą niemal jak do kolejnego zadania w pracy. Jest cel. Jest deadline. Tylko jak go poznać? W tym pomagać mogą kalendarzyki małżeńskie. Kalendarzyk małżeński to nienajgorsza metoda planowania poczęcia i nieszczególnie skuteczna metoda antykoncepcji. Wynika to z pewnych niedokładności i przesunięć cyklu oraz żywotności plemników w organizmie kobiety. Tym niemniej, aby policzyć, kiedy kobieta wejdzie w odpowiednią fazę cyklu należy obserwować około 6-12 cykli i zapisać ich długość. Następnie zakładając, że owulacja występuje 12-16 dni przed miesiączką, a komórka jajowa może zostać zapłodniona 12-24 godziny od owulacji. Przy 2-7 dniach żywotności plemników, można obliczyć dni płodne i niepłodne. W jaki sposób? Od najkrótszego z zaobserwowanych cykli odejmuje się 18 dni i w ten sposób otrzymuje pierwszy dzień płodny. Dni, które następują po wystąpieniu miesiączki, ale przed pierwszym dniem cyklu, określane są jako dni niepłodne. Następnie od najdłuższego dnia cyklu należy odjąć 11 dni i w ten sposób otrzyma się ostatni dzień płodny.
