Chemioterapia w ciąży – czy jest bezpieczna dla dziecka?
Nowotwór a ciąża
Niestety, ciąża nie chroni przed żadną z chorób, w tym także przed chorobami nowotworowymi. Istnieje taka sama szansa wykrycia nowotworu u kobiet w ciąży, jak i tych niespodziewających się dziecka. Najczęściej występującymi nowotworem u kobiet w ciąży jest rak piersi. Pozostałe nowotwory często wykrywane w ciąży to rak szyjki macicy, czerniak złośliwy i chłoniak. Niestety, największym problemem w diagnostyce nowotworów w czasie ciąży jest problem z właściwym odczytaniem objawów choroby. Ciąża wpływa na szereg zmian w organizmie kobiety, której ciało przygotowuje się do porodu. W tym czasie zmienia się również poziom hormonów, w tym również płciowych. W efekcie często to, co można odczytać jako pierwsze oznaki nowotworu jest mylnie uznawane za objawy naturalne dla ciąży. Wszystko to utrudnia postawienie prawidłowej diagnozy. Właśnie z tego powodu ważna jest profilaktyka, która pozwoli wykluczyć chorobę, albo w porę wykryć zagrożenie.
Czy chemioterapia w ciąży jest bezpieczna dla dziecka?
W przypadku wykrycia nowotworu u kobiety ciężarnej, największe obawy budzi chemioterapia w ciąży. Decyzję o zastosowaniu chemioterapii podejmuje zespół specjalistów, którzy muszą mieć na uwadze zarówno dobro matki jak i dziecka. Zdaniem specjalistów w czasie ciąży możliwe jest zastosowanie zarówno chemioterapii, jak i radioterapii. Oczywiście leczenie onkologiczne u kobiet w ciąży musi być pod ścisłym nadzorem zarówno onkologów jak i ginekologów. Tylko w ten sposób można wdrożyć plan leczenia bezpieczny zarówno dla zdrowia matki jak i płodu. W takiej sytuacji bardzo istotne jest dostosowanie odpowiednich leków i ich dawek, tak by były bezpieczne zarówno dla kobiety, jak i dziecka. Należy pamiętać, że nie wszystkie sposoby leczenia mogą być zastosowane w przypadku kobiety w ciąży. Część dostępnych leków mogłyby przedostać się przez łożysko do płodu, co w efekcie wiązałoby się z ryzykiem powikłań.
Chemioterapia w ciąży - powikłania
Niestety, istnieje szansa, że chemioterapia w ciąży przyniesie niepożądane skutki. W wyniku powikłań może dojść m.in. do przedwczesnego porodu, obumarcia płodu, uszkodzenia narządów płciowych. Skutkiem zastosowania chemioterapii w ciąży może być także niska masa urodzeniowa u dziecka, a nawet poronienie. Największe ryzyko poronienia w skutek chemioterapii występuje na początku ciąży. Z tego powodu nie zaleca się jego wdrażania w pierwszym trymestrze ciąży. Na tym etapie rozwoju płodu narządy dopiero się wykształcają. Zastosowanie chemioterapii mogłoby doprowadzić do ich uszkodzenia, dlatego zdaniem lekarzy najbezpieczniej jest poczekać do minimum 15 tygodnia ciąży. Niestety, nawet w przypadku zaawansowanej ciąży chemioterapia wiąże się z ryzykiem wystąpienia wad wrodzonych. Wprawdzie jest ono znacznie mniejsze niż w pierwszych tygodniach ciąży, ale wciąż nie ma żadnej gwarancji, że zastosowane leczenie nie wpłynie na zdrowie dziecka. Chemioterapia w ciąży jest kwestią bardzo złożoną, dlatego zawsze decyzja o jej zastosowaniu jest rozpatrywana indywidualnie. Dopiero kiedy zostaną wzięte pod uwagę wszystkie okoliczności, eksperci wraz z pacjentką podejmują decyzję o sposobie leczenia.
Chemioterapia w ciąży, a późniejszy rozwój dziecka
Chemioterapia w ciąży wywołuje obawy nie tylko o bezpieczeństwo płodu, ale także o rozwój dziecka w przyszłości. Na podstawie dostępnej wiedzy na ten temat można uznać, że chemioterapia stosowana w ciąży nie wpływa negatywnie na intelektualny ani fizyczny rozwój dziecka. Nie zaobserwowano także wpływu terapii przeciwnowotworowej na płodność dzieci. Nowotwór wykryty w czasie ciąży to niewątpliwie wielki stres dla chorej i jej bliskich. Zwłaszcza, że obawy dotyczą nie tylko zdrowia pacjentki, ale również jej nienarodzonego dziecka. Na szczęście, jak pokazują badania, dzieci, których matki przyjmowały w czasie ciąży chemioterapię, rozwijają się prawidłowo. Oczywiście trudno polemizować z faktem, że leczenie nowotworów w ciąży jest pewnym utrudnieniem. Według badań, ryzyko poronienia lub innych powikłań wynosi 13%. Trzeba jednak pamiętać, że nawet choroba nowotworowa wykryta w ciąży nie jest wyrokiem. Jak pokazują badania i doświadczenie lekarzy, istnieje duża szansa na wyzdrowienie pacjentki i na to, że dziecko przyjdzie na świat zdrowe i w pełni rozwinięte.
