Co oznacza niski poziom cukru we krwi?
Hipoglikemia – objawy i przyczyny
Hipoglikemia, nazywana też niedocukrzeniem, określa stan, w którym poziom glukozy we krwi spada poniżej dopuszczalnej normy, czyli poniżej 70 mg/dl, co klasyfikowane jest jako niski poziom cukru we krwi. Bardzo często występuje u osób chorych na cukrzycę, a każdy chory różnie odczuwa tego skutki, choć część symptomów jest bardzo powszechna. Nie zawsze też objawy dają o sobie znać przy tym samym poziomie glukozy, u niektórych zaczynają się bliżej progu 70mg/dl, u innych będzie to dużo niższa wartość.
Diabetycy doświadczają hipoglikemii przez przyjęcie zbyt dużej dawki insuliny albo źle dobranego leku hipoglikemizującego do poziomu cukru we krwi. Występuje też przy pomijaniu posiłków, spożywaniu zbyt małej ilości kalorii albo produktów, które nie mają wystarczająco dużo węglowodanów bądź za dużo tłuszczu. Pojawia się też przy intensywnym wysiłku, po którym nie uzupełnimy węglowodanów. Niski poziom cukru we krwi powodowany jest też przez picie alkoholu oraz nagły spadek masy ciała.
Możemy rozpoznać hipoglikemię jeśli zaobserwujemy u siebie drżenie rąk, nadmierną potliwość, bardzo silny głód, osłabienie i senność, problemy z koncentracją i zaburzenia równowagi. Czasami jednak objawy są niezauważalne, a niekiedy dochodzi po prostu do utraty przytomności bez wcześniejszych oznak hipoglikemii, co oznacza niski poziom cukru we krwi, choć nie zawsze łatwo się tego domyślić po tym jedynym objawie.
Nie tylko osoby chore na cukrzycę cierpią na to schorzenie. W przypadku gdy problem ten dotyka kogoś, kto nie jest diabetykiem, mówimy o hipoglikemii reaktywnej. To może oznaczać rozwój cukrzycy w przyszłości, dlatego należy bacznie obserwować objawy. Zdarza się gdy kilka godzin po posiłku poziom cukru we krwi spada. Możemy zauważyć u siebie ten problem, jeśli mamy silną potrzebę wypicia rano kawy, często mamy ochotę na coś słodkiego lub jesteśmy bardziej drażliwi. Pojawia się też ciągłe zmęczenie, bóle głowy i mięśni, czasem problemy ze snem. Wszystko to jednak mija po zjedzeniu posiłku. Hipoglikemia reaktywna pojawia się często przez złe nawyki żywieniowe, pomijanie posiłków, dietę z miażdżącą przewagą węglowodanów i ubogą w tłuszcze oraz przesadzanie z alkoholem.
Niski poziom cukru we krwi – konsekwencje
Gwałtowny spadek cukru we krwi jest bardzo szkodliwy dla zdrowia. Może wpłynąć negatywnie na pracę mózgu, a u kogoś cierpiącego na problemy z sercem może wywołać stan zagrożenia życia. Kolejnym, często przeoczanym problemem jest samo zagrożenie upadkiem przy utracie przytomności. Nieleczona hipoglikemia może doprowadzić do wstrząsu hipoglikemicznego, a ten z kolei nawet do śpiączki lub zgonu.
Warto więc działać jak najszybciej, jeśli tylko zaobserwujemy u siebie niepokojące objawy. Zwłaszcza jeśli mamy skłonność do tracenia przytomności. Szybkie zjedzenie czegoś, co zapewni naszemu organizmowi około 15-20 gramów węglowodanów na pewno pomoże. Może to być herbata posłodzona około czterema łyżkami cukru, dwa cukierki glukozowe z apteki albo szklanka słodkiego napoju (w tym przypadku nie wybierajmy tych słodzonych słodzikiem).
Unikać należy czekolady, batonów i ciastek, ponieważ zawierają w sobie dużo tłuszczu, a ten spowalnia wchłanianie węglowodanów i opóźnia wzrost glikemii.
Jak zapobiec hipoglikemii?
Pamiętajmy, że wyżej wymienione metody powodują tylko krótkotrwały przyrost glikemii. Po około 20 minutach powinno się wykonać pomiar glukometrem i jeśli wszystko nie wróci do normy, trzeba ponownie spożyć węglowodany, aby poziom cukru się znowu nie obniżył. Kolejny pomiar zaleca się wykonać za godzinę i jeśli w tym czasie hipoglikemia nadal będzie się utrzymywać, należy skontaktować się z lekarzem.
Najlepiej jednak oczywiście całkowicie unikać takich sytuacji. Aby do nich nie dopuścić, należy dbać o regularne oznaczanie poziomu glikemii i zaznaczanie go w dzienniczku, zwracać uwagę na wymienione wcześniej objawy, spożywać regularnie posiłki, przyjmować przepisane leki, o ile takie zostały zalecone lub zmieniać miejsce podawania insuliny.
Wystrzegajmy się też zbyt dużej ilości węglowodanów spożytych w krótkim czasie, bo może to doprowadzić do zbyt dużego stężenia glukozy we krwi (stan taki określamy w przypadku powyżej 300 mg/dl glukozy).