Kikut pępowinowy – jak powstaje i jak należy go pielęgnować?
Jak powstaje kikut pępowinowy?
Kikut pępowinowy powstaje podczas porodu w skutek odcięcia pępowiny, która w czasie ciąży łączy płód z łożyskiem, dostarczając mu w ten sposób tlen oraz wszystkie niezbędne składniki odżywcze, potrzebne dla prawidłowego rozwoju. Z chwilą porodu pępowina przestaje spełniać swoją funkcję, dlatego też zostaje odcięta około 3 cm od skóry. Kikut nie odpada od razu po porodzie, a następuje to w ciągu kilkunastu dni po porodzie. W większości przypadków następuje to około dwa tygodnie po przyjściu na świat dziecka, jednak jest to proces indywidualny, którego w żadnym razie nie należy przyśpieszać. Należy wziąć pod uwagę, że czas odpadania podobnie jak gojenia się jest zależny od kilku czynników, takich jak grubość pępowiny oraz pierścienia skóry znajdującego się wokół pępowiny. Dodatkowym czynnikiem, który również wpływa na czas gojenia i odpadania kikuta są także konkretne zabiegi pielęgnacyjne, którym poddawany jest noworodek. Choć istnieją sytuacje, gdy odpadanie kikuta trwa dłużej niż normalnie, to jeśli po upływie kilkunastu dni kikut pępowinowy nie odpadnie, warto skontaktować się z lekarzem.
Kikut pępowinowy – jak pielęgnować?
Pielęgnacja kikuta pępowinowego u wielu rodziców wzbudza obawy i niepokój. Temat ten poruszony jest wprawdzie w wielu książkach dotyczących macierzyństwa, a także omawiany jest podczas zajęć w szkole rodzenia. Również po porodzie, a przy wypisie ze szpitala rodzice otrzymują wskazówki w jaki sposób należy dbać o kikut pępowinowy. Mimo to wciąż młodzi rodzice są pełni obaw czy sprostają odpowiedniej pielęgnacji i tym samym nie dopuszczą do pojawienia się komplikacji, które w niektórych przypadkach mogą mieć bardzo groźne konsekwencje. Na szczęście kikut pępowinowy odpada dość szybko, średnio około dwa tygodnie po porodzie, dlatego obowiązek pielęgnowania kikuta nie trwa długo.
Zanim przystąpimy do pielęgnacji kikuta pępowinowego, należy pamiętać o dokładnym umyciu rąk, aby nie dopuścić do zakażenia. Do pielęgnacji należy użyć specjalnego preparatu. Można stosować zarówno rozcieńczony spirytus rektyfikowany o mocy 96%, jak i specjalny płyn na skórę o silnym działaniu antyseptycznym dostępny w aptekach. Warto wiedzieć, że należy przemywać okolice pępka jeszcze przez kilka dni po odpadnięciu kikuta. Należy jednak mieć świadomość, że przecieranie kikuta za pomocą środka dezynfekującego nie wystarczy. Ważne jest również, aby skóra w okolicach brzuszka maluszka mogła swobodnie oddychać. Dlatego też nie należy kikuta zasłaniać pieluszką. Najlepiej, aby do czasu odpadnięcia wybierać specjalne pieluszki, które zawierają dziurkę w miejscu, gdzie jest pępek. Dzięki temu skóra w tym miejscu może oddychać, przez co rana będzie się szybciej goiła. Można również zadbać o to mając do wyboru jedynie zwykłe pieluszki. Wystarczy wywijać je, aby miejsce pępka było odsłonięte. Ważnym aspektem pielęgnacji jest również dbanie o odpowiednią czystość. Choć lepiej nie moczyć okolic pępka w wodzie do czasu, aż kikut się zagoi to nie należy bać się kąpieli. Nawet jeśli kikut się zamoczy nie ma powodów do niepokoju.
Kikut pępowinowy – co robić w razie niepokojących objawów?
Choć przy odpowiedniej pielęgnacji kikuta nie powinny pojawić się żadne komplikacje to w niektórych przypadkach może dojść do zapalenia pępka. Świadczą o tym m.in. takie objawy jak zaczerwienienie czy obrzęk wokół kikuta pępowinowego. W takim wypadku koniecznie należy skontaktować się z lekarzem, ponieważ niezbędne jest podanie antybiotyku. W przeciwnym razie może dojść do poważnych powikłań, takich jak sepsa, zapalenie otrzewnej czy martwica mięśni.