Odra u niemowlaka

Czym jest odra?

Temat szczepionki przeciwko odrze warto rozpocząć od poznania czym właściwie jest odra. Odra należy do grupy najbardziej zakaźnych chorób wieku dziecięcego. Wywoływana jest przez wirusa odry należącego do rodziny paramyksowirusów. Obecnie zidentyfikowano 21 szczepów tego wirusa.

Zakażenie odrą odbywa się drogą kropelkową, okres inkubacji wirusa to średnio 10 dni. Do organizmu wirus przedostaje się zazwyczaj przez jamę nosowo gardłową. Następnie przenosi się do układu krwionośnego, skąd dostaje się do układu siateczkowo – śródbłonkowego i innych narządów. Po ponownym namnożeniu się wirus przedostaje się po raz kolejny do błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Cechą zakażenia jest pozostawienie po sobie przemijającej, lecz ciężkiej immunosupresji.

Na odrę choruje rocznie około 40milionów osób, z czego około 120 000 umiera. Szacuje się, że 95% zgonów ma miejsce w krajach biednych o niskim stopniu rozwoju służby zdrowia oraz takich, gdzie nie ma obowiązku szczepień przeciwko odrze.

• Odra objawia się:

• Wysoką gorączką

• Nieżyt nosa i spojówek

• światłowstręt

• wysypka

• duszność

Przechorowanie odry daje człowiekowi odporność do końca życia. Rokowania w przypadku odry uzależnione są w dużej mierze od regionu zachorowania. W krajach o rozwiniętej służbie zdrowia śmiertelność wynosi 0.01% a w krajach rozwijających się może przekroczyć 5%. W 2015roku w Polsce wykryto 48przypadków zachorowania na odrę, wszyscy pacjenci przeżyli. Pełna odporność dziecka na chorobę osiągana jest po przyjęciu drugiej dawki szczepionki.

Wysypka u niemowlaka

Charakterystycznym dla odry objawem jest wystąpienie wysypki. Ta w pierwszej fazie jest grubo plamista, następnie przechodzi w nieregularne czerwone plamy. Okres trwania wysypki to 4 dni. Jej charakter jest stępujący co oznacza, że pojawia się najpierw na głowie, następnie coraz niżej. Czwartego dnia natomiast ustępuje (w kolejności, w jakiej się pojawiała).

W momencie występowania wysypki dziecko może cierpień z powodu nasilenia niektórych objawów lub wystąpienia nowych. Najczęściej związana jest ona z przyspieszonym tętnem, dusznościami i nasileniem się objawów pochodzących z górnych dróg oddechowych.

Profilaktyka odry u niemowlaków

Nie ma lepszego sposobu na unikanie zakaźnych chorób wirusowych niż szczepionki. Szczepionka na odrę, a właściwie trójskładnikowa szczepionka przeciwko śwince, odrze i różyczce to skojarzona trójskładnikowa szczepionka zawierająca żywe, odzjadliwione wirusy. Podawana jest w formie zastrzyku. Szczepionka istnieje na rynku od lat 60. Jednorazowe szczepienie daje ochronę na poziomie 95-98% a podanie drugiej dawki zwiększa odporność organizmu na choroby do 99%. 

Innymi metodami na profilaktykę odry u niemowlaków są unikanie potencjalnych ognisk odry lub niewyjeżdżanie z niezaszczepionym dzieckiem do państw, gdzie szczepienia przeciwko odrze nie są powszechne

Leczenie odry

Leczenie odry jest uzależnione od oceny stanu zdrowia dziecka przez pediatrę. Może on podjąć bowiem decyzję o zatrzymaniu malucha w domu lub, jeśli będzie to konieczne o koniecznej hospitalizacji niemowlaka. Niemowlak chory na odrę powinien jak najwięcej leżeć, co oczywiście nie należy do rzeczy, które większość niemowlaków, nawet chorych, chciałaby robić. Odra jest chorobą zakaźną, dlatego dobrze, aby dziecko było w miarę możliwości izolowane. Z powodu występowania pewnego światłowstrętu, pokój dziecka powinien być przyciemniony. Zaleca się też regularne wietrzenie pokoju, utrzymanie optymalnej temperatury i jeśli niemowlak jest karmiony piersią – na czas choroby przejście na mleko modyfikowane.

Leczenie odry to również leczenie farmakologiczne. Pediatra prawdopodobnie przepisze niemowlakowi witaminę A, dzięki której odra powinna przejść u dziecka w miarę łagodnie i z niskim ryzykiem wystąpienia niebezpiecznych powikłań. Na dolegliwości bólowe i związane z gorączkowaniem lekarz może zalecić stosowanie preparatów przeciwbólowych i przeciwgorączkowych (ibuprofen lub paracetamol) a w przypadku kaszlu – właściwy syrop. W przypadku wystąpienia innych objawów jak krwawienia z dziąseł, drgawki, sztywność karku czy nagłe skoki temperatur – konieczny jest natychmiastowy kontakt z lekarzem