Przyczyny dysleksji

Dysleksja – skąd się bierze?

Dysleksja może być wrodzona lub nabyta. Ta druga często łączy się z zaburzeniami dotyczącymi mowy, a jej przyczyną bardzo często są urazy mózgu. Takie przypadki znane są już od dawna, nawet antyczne źródła podają przykłady, w których ktoś zapomniał alfabetu po tym, jak uderzył się w głowę.

Należy odróżnić dysleksję – czyli trudność w czytaniu – z dysgrafią (trudnością w opanowaniu sztuki pisania i niska estetyczność pisma) oraz dysortografią (niezdolność do opanowania poprawnej pisowni). Bardzo często jednak wszystkie trzy występują łącznie i zdarza się, że klasyfikowane są właśnie jako dysleksja.

Jeśli chodzi o przyczyny dysleksji pierwotnej, to wyróżnia się całkiem sporą ich ilość. Czasami występuje kilka przyczyn jednocześnie. Może być to genetyka, uszkodzenia centralnego układu nerwowego, hormony, zaburzenia emocjonalne oraz rozwoju. Częstą przyczyną, tym razem dotyczącą dysleksji nabytej, jest zwyczajnie brak opanowania podstawowych technik czytania i pisania.

Co jeszcze wskazuje na dysleksję?

Przyczyny dysleksji mają często wspólne źródło wraz z innymi objawami. U dziecka ze skłonnością do dysleksji możemy także zauważyć trudności w takich czynnościach manualnych jak sznurowanie butów albo zapinanie guzików, skłonność do używania obu rąk (oburęczność).

Pojawiają się też symptomy dotyczące pamięci oraz orientacji, jak na przykład problemy z odróżnieniem strony prawej od lewej, kłopoty z odpowiednim stosowaniem zaimków w zwrotach takich, jak „w środku”, „na zewnątrz”, „przed” i „za”. Łatwo zauważyć też słabą pamięć, widoczną zwłaszcza przy próbach nauki tabliczki mnożenia albo alfabetu, czy też nawet kolejności miesięcy w roku.

Należy jednak mieć na uwadze, że na początku każde dziecko musi przejść przez okres nauki czytania i pisania, więc powyższe problemy nie będą widoczne od razu. Przyjmuje się, że do końca trzeciej klasy uczeń powinien już opanować czytanie i pisanie w stopniu płynnym, dzięki której to umiejętności będzie mógł uczyć się dalej. Jeśli nasza pociecha ma problemy z pisaniem i czytaniem w czwartej klasie, może to być jedna z oznak dysleksji.

Jak sobie radzić z dysleksją?

Na przyczyny dysleksji czasem nie możemy nic poradzić, jednak można zmniejszyć lub czasem nawet zneutralizować ich skutki. Terapię dostosowuje się do dziecka zależnie od tego, jaki jest jego poziom problemów z czytaniem i pisaniem. Jeśli nie jest on duży, to zazwyczaj dzięki pomocy i dodatkowej uwadze nauczyciela dziecko poradzi sobie z trudnościami. Jeśli jednak problemy są bardzo zaawansowane, to maluchy potrzebują długiej terapii na specjalnym oddziale terapeutycznym, co może potrwać nawet do roku.

Z diagnozą dysleksji nie powinno się jednak czekać. Jeśli ją podejrzewamy, to najlepiej postępować zgodnie z zasadą, że im szybciej zacznie się ją korygować, tym lepszy efekt będzie to miało na przyszłość naszego dziecka.

Ważne jest też, by samemu pracować z dzieckiem i nie zostawiać wszystkiego nauczycielom. Pomocne są w tym komputery, indywidualnie dostosowane do potrzeb dziecka programy pomagają w robieniu notatek i przyswajaniu treści. Są też specjalne programy terapeutyczne rozwijające percepcję i motorykę. Do tego dobrze jest też układać z dzieckiem puzzle albo grać w piłkę, co świetnie poprawia koordynację.