Rozwarcie szyjki macicy – co oznacza i jak je przyśpieszyć?
Czym jest rozwarcie szyjki macicy?
Szyjka macicy to mięsień, który łączy pochwę z trzonem macicy. Przez 9 miesięcy ciąży szyjka macicy ma długość około 3 cm i jest zamknięta, aby uniemożliwić przedwczesny poród, a także zapewnić najlepsze warunki do prawidłowego rozwoju. Dzięki temu płód nie jest narażony na przedostanie się zakażeń lub infekcji. Aby jednak poród siłami natury był możliwy, konieczne jest, aby nastąpiło rozwarcie szyjki macicy. Polega to na otwarciu i skróceniu się szyjki macicy pod wpływem regularnych skurczów porodowych, co umożliwia dziecku przeciśnięcie się przez kanał rodny. Proces rozwierania się szyjki macicy zachodzi stopniowo, rozpoczyna się w pierwszej fazie porodu i może trwać od kilku do nawet 18 godzin. Wiele zależy od indywidualnych uwarunkowań oraz od tego czy jest to pierwszy, czy kolejny poród. W przypadku porodu siłami natury pierwszy poród zawsze trwa najdłużej, podczas gdy czas całkowitego rozwarcia szyjki macicy podczas kolejnych porodów skraca się nawet do 2 godzin. W początkowej fazie skurcze występują co 10-30 minut, aby następnie pojawiać się co 2-3 minuty. W ten sposób stopniowo następuje proces rozwierania szyjki macicy, która w newralgicznym momencie osiąga średnicę 10 cm, tym samym umożliwiając rozpoczęcie parcia i w konsekwencji przeciśnięcie się główki dziecka przez kanał rodny. Aby dowiedzieć się, kiedy przypuszczalnie rozpocznie się akcja porodowa, wykonuje się badanie dojrzałości szyjki macicy, wykorzystując do tego celu skalę Bishopa. Na jej podstawie nie tylko określa się dojrzałość szyjki macicy, ale również inne aspekty, takie jak jej konsystencję, położenie w stosunku do pochwy oraz jej długość.
Jak przyśpieszyć rozwarcie szyjki macicy?
Bardzo często poród naturalny nie odbywa się o czasie. Zwłaszcza kobiety, które spodziewają się pierwszego dziecka, często rodzą po terminie. W wielu przypadkach w takiej sytuacji pojawia się niepokój związany z oczekiwaniem na rozpoczęcie się akcji porodowej. Aby przyśpieszyć rozwarcie szyjki macicy warto postawić na wysiłek fizyczny, oczywiście dostosowany do możliwości ciężarnej. Mogą to być spacery, sprzątanie oraz ćwiczenia fizyczne bezpieczne dla kobiet w ciąży. Dzięki temu zwiększa się ucisk na macicę, co przyśpiesza rozpoczęcie się akcji porodowej. Oczywiście metoda ta jest przeznaczona jedynie do kobiet, których ciąża przebiegała prawidłowo i które mogą pozwolić sobie na aktywność fizyczną. Jeśli termin porodu już minął, a maluch nie śpieszy się do przyjścia na świat, pomocne może się okazać współżycie. W trakcie seksu uwalnia się naturalna oksytocyna, a dodatkowo w spermie znajduje się prostaglandyna, która także przyśpiesza rozwarcie szyjki macicy, dzięki czemu szybciej zaczyna się akcja porodowa. Innym sposobem jest masaż brodawek sutkowych. W przypadku gdy naturalne sposoby zawodzą, lekarz może zdecydować o podaniu leku, który ma za zadanie wywołać skurcze porodowe. Mowa o oksytocynie, czyli hormonie odpowiedzialnym za pojawienie się skurczy macicy. Trzeba jednak wziąć pod uwagę, że nie zawsze można go zastosować. Jeśli kobieta cierpi na chorobę sercowo-naczyniową, raka szyjki macicy albo ma nadciśnienie tętnicze, stosowanie oksytocyny może wiązać się z powikłaniami, dlatego w niektórych przypadkach odradza się jej przyjmowanie. Aby ją podać szyjka macicy musi być rozwarta na minimum 1 cm. Warto również wziąć pod uwagę, że skurcze porodowe wywołane podaniem oksytocyny są znacznie silniejsze od tych pojawiających się naturalnie. Dlatego jeśli nie zachodzi konieczność wspomagania się środkami na wywołanie porodu, najlepiej postawić na metody naturalne i uzbroić się w cierpliwość.
Rozwarcie szyjki macicy – kiedy nie należy go przyśpieszać?
Choć większość kobiet nie może się doczekać, aż nastąpi rozwarcie szyjki macicy i tym samym maluch przyjdzie na świat, to nie zawsze można próbować ten proces przyśpieszyć. Należy pamiętać, że w niektórych przypadkach jest to niewskazane. Dotyczy to przede wszystkim sytuacji, gdy kobieta nie może rodzić naturalnie i ze względu na stan zdrowia zmuszona jest rodzić za pomocą cesarskiego cięcia. Mowa także o sytuacji zagrożenia życia matki i dziecka, odklejenia się łożyska czy łożyska przodującego.
Rozwarcie szyjki macicy, a etapy porodu
Rozwarcie szyjki macicy występuje w pierwszej fazie porodu. Zanim dojdzie do jego całkowitego rozwarcia musi minąć kilka lub kilkanaście godzin, podczas których szyjka macicy coraz bardziej się otwiera. Pierwsza faza porodu, nazywana utajoną, trwa najdłużej, bo około 5 godzin i na tym etapie porodu szyjka macicy otwiera się około 3 do 4 cm. Kolejny etap to faza aktywna, która trwa około 4 godziny. Podczas fazy aktywnej szyjka macicy otwiera się na około 7-8 cm. Jednocześnie to da wielu kobiet najtrudniejszy etap porodu, podczas którego skurcze macicy są bardzo silne i bolesne, a jednocześnie rozwarcie nie pozwala jeszcze na przejście główki dziecka przez kanał rodny. Wiele kobiet przestaje wierzyć, że uda się urodzić siłami natury, dlatego jeśli jest to poród rodzinny, warto szczególnie wspierać kobietę, zwłaszczaże brakuje już niewiele do pełnego rozwarcia. Następny etap rozpoczyna się z chwilą, gdy szyjka macicy otwiera się na 10 cm i trwa aż do momentu, gdy maluch przyjdzie na świat. W większości przypadków trwa to niedużej niż 40 minut. Następnie jest okres łożyskowy, podczas którego kobieta rodzi łożysko, pępowinę oraz błony płodowe.
