Rozwój psychiczny dziecka w wieku szkolnym – jak wygląda?
Rozwój psychiczny dziecka w wieku szkolnym – kiedy się rozpoczyna i ile trwa?
Jak łatwo zauważyć, rozwój psychiczny dziecka w wieku szkolnym rozpoczyna się wraz z pójściem do szkoły, a więc w 6 lub 7 roku życia. Wraz z rozpoczęciem edukacji w życiu dziecka następuje wiele zmian, które nie mogą pozostać obojętne na jego rozwój psychiczny. Okres ten trwa do 12 roku życia. Można wyróżnić trzy etapy rozwoju dziecka, związane z wiekiem i tokiem nauki. Pierwsza faza to nauczanie zintegrowane, które trwa przez pierwsze trzy klasy szkoły podstawowej, a więc między 7-10 rokiem życia. Następnie dziecko wchodzi w fazę względnej stabilizacji psychofizycznej, która przypada na 11 i 12 rok życia. Pod względem rozwoju, faza ta jest mniej gwałtowna od poprzedniej. Następnie następuje kolejna i ostatnia faza będąca wstępem do dojrzewania, która trwa do ok. 16 roku życia.
Rozwój psychiczny dziecka w wieku szkolnym – jak wygląda?
Rozpoczęcie edukacji szkolnej bez wątpienia wpływa na rozwój psychiczny dziecka. Wiąże się to z nową rolą w życiu malucha, który od tej pory spędza znacznie więcej czasu poza domem, z dala od swoich bliskich. Rozwój dziecka w tym okresie wynika w dużej mierze z okoliczności w których się znalazł, a dokładniej ze zmian jakie zaszły w jego życiu w chwili pójścia do szkoły. Jak wiadomo, rozwój jest zawsze nierozerwalnie związany ze zmianą, dlatego też każdy człowiek postawiony w nowej dla siebie sytuacji rozwija w sobie nieznane dotąd umiejętności. Wraz z rozpoczęciem nauki w szkole dziecko jest postawione w sytuacji kształtowania się nowych reguł. Musi w tym czasie nauczyć się przebywania w większej grupie i zintegrować się z nią. Od momentu pójścia do szkoły dziecko spędza przynajmniej pół dnia na zajęciach szkolnych, gdzie musi dostosować się do panujących zasad i wykonywać zlecone zadania i powierzone obowiązki. Do tej pory dziecko funkcjonowało wokół reguł, które ustalali rodzice, którzy zgodnie z potrzebą swoich pociech organizowali im czas wolny. Z chwilą rozpoczęcia edukacji, dziecko musi przystosować do panujących zasad, przez co jest to również okres największego rozwoju. Obejmuje on zarówno umiejętność koncentrowania uwagi, planowania i analizowania. Co więcej, w tym czasie dziecko uczy się przewidywać konsekwencje własnych i cudzych zachowań. Rozwój psychiczny dziecka objawia się również umiejętnością dystansowania się od własnych emocji, dzięki czemu mimo szeregu dodatkowych bodźców i własnych uczuć, maluch potrafi wytrzymać w skupieniu do końca lekcji, aby dopiero w dozwolonym czasie przerwy, podzielić się swoimi uczuciami i przeżyciami. Przed rozpoczęciem procesu edukacji dziecko nie potrafi kontrolować własnych stanów emocjonalnych, przez co jego zachowanie jest wynikiem spontanicznych działań. Dopiero w okresie szkolnym maluch uczy się analizowania i kontrolowania swoich zachowań, co umożliwia mu podporządkowanie się zasadom panującym w grupie. Dziecko w wieku szkolnym rozwija również umiejętność planowania i wytrwałego dążenia do wyznaczonego celu. Dlatego też na tym etapie rozwoju ważne jest, by dziecko uczyło się nie tyle poprzez słuchanie, co czynne działanie. Dotyczy to zarówno wychowywania przez nauczycieli w trakcie zajęć, jak i w domu. Najlepsze efekty przynosi stawianie celów i chwalenie za ich osiągnięcie. Dzięki temu zarówno szkolne jak i domowe obowiązki mogą przynosić satysfakcję i co za tym idzie napędzać do dalszego działania. Progres psychiczny dziecka obejmuje również relacje z innymi ludźmi. Odtąd dzieci zawierają nowe znajomości, uczą się kontaktu z nowymi ludźmi, a ich relacja z rodzicami ulega rozluźnieniu. Warto mieć świadomość, że jest to całkowicie normalny proces, który nie tylko nie powinien wzbudzać niepokoju, ale jest wręcz niezbędny dla dalszego rozwoju dziecka. Dzieci w wieku szkolnym zawierają pierwsze przyjaźnię, które pełnią odtąd ważną rolę w ich życiu. Rodzice, którzy do tej pory stanowili najważniejsze osoby, schodzą nieco na dalszy plan, ponieważ pojawiają się nowe autorytety w postaci nauczycieli. W tym czasie dzieci uczą się poznawania innych punktów widzenia. Dzieci dostrzegają coraz więcej różnic między sposobem w jaki są wychowywane, a metodami wychowywania, które obowiązują w innych domach. Dawniej, jedynym punktem odniesienia był własny dom i najbliższa rodzina, ale w momencie rozpoczęcia edukacji, dziecko dostrzega różnice w zachowaniu i sposobie bycia wśród innych osób. Dzięki temu maluch uczy się słuchania, dyskutowania i głośnego formułowania własnych myśli i przekonań. Co więcej, uczy się chodzenia na kompromisy, ponieważ zaczyna dostrzegać potrzeby grupy, a nie jak dotychczas jedynie własne. Ważną umiejętnością, która wpływa na rozwój dziecka jest umiejętność dostosowania się do grupy rówieśników i znalezienia w niej odpowiedniego miejsca. Właśnie w wieku szkolnym kształtuje się charakter, który ma ogromny wpływ na dalsze wybory, podstępowania, sposób myślenia i radzenia sobie z trudnościami.
Rozwój psychiczny dziecka w wieku szkolnym – jaki ma wpływ na przyszłość?
Rozwój psychiczny dziecka w wieku szkolnym w naturalny sposób wpływa na jego dalsze życie. Dzieci, które zdobędą w tym czasie potrzebne umiejętności, będą lepiej radziły sobie w kolejnych latach. Okres od 7 do 12 roku życia ma kluczowy wpływ na dalszy rozwój dziecka. W tym czasie kształtuje się charakter, a maluch uczy się radzenia sobie w nowych, nieznanych wcześniej sytuacjach. Umiejętności zdobyte w tym okresie będą procentowały w przyszłości. Jeśli dziecko, które rozpoczyna przygodę ze szkołą nauczy się przystosowywać do nowych warunków, bronić własnych argumentów, słuchać innych i zawierać znajomości z pewnością lepiej poradzi sobie w przyszłości. Co więcej, jeśli maluch nie będzie postrzegał nauki przez pryzmat obowiązku, ale również będzie potrafił czerpać przyjemność z uczenia się nowych rzeczy, zaprocentuje to na dalszym etapie nauki. Aby tak jednak się stało, ważne jest, aby dziecko było chwalone i doceniane za postępy i rozwój, jaki osiągnęło na przestrzeni czasu.
