Skala Apgar a przyszłość dziecka
Skala Apgar – co to jest?
Skala Apgar została wymyślona przez Virginię Apgar, a nazwa jest zarówno nazwiskiem lekarki, jak również skrótem od pięciu parametrów, które bada ta metoda. Są to: „Appearance” (kolor skóry), „Pulse” (puls dziecka), „Grimace” (reakcja na bodźce), „Activity” (napięcie mięśni) oraz „Respiration” (czynności oddechowe). Badanie wykonuje się kilka razy zaraz po porodzie. Noworodek badany jest najpierw w pierwszej minucie życia, potem w trzeciej, piątej oraz na końcu w dziesiątej. Na podstawie jej wyniku określa się czy dziecko będzie miało trudności w przystosowaniu się do nowego środowiska, a także wykrywa noworodki, których życie jest zagrożone.
Skala Apgar – za co przyznaje się punkty?
Każdy z powyżej wymienionych parametrów jest oceniany w skali punktowej, mały pacjent może uzyskać od zera do dwóch punktów w każdej kategorii. Punkty przyznaje się następująco:
puls: jeśli nie wykrywamy pulsu – 0 punktów, poniżej stu uderzeń na minutę – 1 punkt, powyżej stu uderzeń na minutę – 2 punkty;
czynności oddechowe: w przypadku braku oddechu – 0 punktów, jeśli oddech jest zwolniony lub nieregularny – 1 punkt, a za pierwszy donośny krzyk noworodek dostaje 2 punkty;
napięcie mięśni: badający zgina i prostuje kończyny noworodka, jeśli ruchy kończyn są energiczne – 2 punkty, jeśli napięcie mięśni jest słabe – 1 punkt, a w przypadku całkowitego zwiotczenia kończyn – 0 punktów;
reakcja na bodźce: podczas badania drażni się okolice nosa i ust noworodka, na przykład wkładając mu do nosa cewnik, dziecko powinno zareagować głośnym płaczem, krzykiem lub kichnięciem i za to dostaje 2 punkty, jeśli reaguje tylko grymasem niezadowolenia – 1 punkt, a w przypadku braku reakcji – 0 punktów;
kolor skóry: zdrowa skóra jest różowa, za to przyznaje się 2 punkty, w przypadku sinych rąk i nóg – 1 punkt, a jeśli noworodek cały jest siny – 0 punktów.
Na końcu sumuje się punkty i wtedy lekarz wystawia cenzurkę. 10-8 punktów oznacza stan bardzo dobry, 7-4 to stan średni, a poniżej 4 – stan zły.
Wiarygodność skali Apgar
Metoda ma za zadanie określić czy dziecko będzie miało w przyszłości problemy z przystosowaniem się do życia, nie jest jednak w pełni niezawodna. Gdy mamy do czynienia z wcześniakami, które z definicji nie są jeszcze gotowe do samodzielnego życia, wynik testu będzie w ich przypadku dużo mniej wiarygodny.
Warto zaznaczyć, że niski wynik po narodzinach nie zawsze oznacza, że dziecko będzie miało w przyszłości trudności. Często można napotkać przypadki, które mimo niskiego wyniku doskonale się rozwijają. Podobnie jest z wysokim wstępnym wynikiem, który nie gwarantuje doskonałego stanu zdrowia w późniejszym okresie życia.
Podczas wykonywania testu w pierwszej minucie tylko 11% dzieci uzyskuje 10 punktów, ale odsetek ten wzrasta do 85% przy badaniu w piątej minucie, i 97% w dziesiątej minucie.
Skala Apgar – czy należy się martwić niskim wynikiem?
Niski wynik nie zawsze oznacza, że dziecko jest poważnie chore i będzie to miało bardzo negatywny, długotrwały wpływ na jego przyszłość. Może to po prostu świadczyć o tym, że noworodek potrzebuje natychmiastowej pomocy, na przykład w oddychaniu. Zdrowe dzieci bardzo często mają niski wynik w skali Apgar podczas kilku pierwszych minut życia, potem jednak wszystko się normuje.