Świerzb – czym jest i jak z nim walczyć?
Czym jest świerzb?
Świerzb to nic innego jak choroba zakaźna, którą wywołują pasożyty – w tym wypadku roztocza. Na świerzb, poza ludźmi chorują też zwierzęta, niemniej jednak zakażenie się człowieka świerzbowcem zwierzęcym jest niezwykle rzadkie. U człowieka za chorobę odpowiada świerzbowiec ludzki, który zagnieżdża się w naskórku człowieka, tworząc w nim kanaliki, gdzie samice składają jaja. Z czasem dochodzi do wykluwania się coraz to nowych pasożytów które sprzyjają rozwojowi choroby.
Świerzb może przyjąć różne form, wyróżniane są obecnie
Świerzb dziecięcy
Świerzb guzkowy
Świerzb pęcherzykowy
Świerzb norweski
Świerzb wieku podeszłego
Jakie są przyczyny zachorowania na świerzb?
Bezpośrednią przyczyną zachorowania na świerzb jest ‘złapanie’ pasożyta jakim jest świerzbowiec ludzki (Sarcoptes scabiei). Niegdyś świerzb był uznawany za chorobę osób biednych, żyjących w kiepskich warunkach sanitarnych, okazuje się jednak, że choroba ta nie musi być tożsama z trudną sytuacją materialną, higieniczną i społeczną. Do zakażenia może dojść na kilka sposobów:
Kontakty seksualne z osobą chorą
Kontakt bezpośredni z osobą chorą – dotykanie lub pielęgnowanie jej. Rzadko kiedy jednak do zakażenia może dojść podczas krótkotrwałego kontaktu
Poprzez kontakt pośredni – używanie przedmiotów, odzieży, pościeli lub ręczników, z których korzysta lub ma kontakt osoba chora.
Objawy świerzbu
Pierwsza myśl, jaka kiełkuje w głowie, kiedy usłyszymy o świerzbie i jego objawach to swędzenie skóry – jest to dobry trop, choć je jedyny. Do objawów świerzbu:
Swędzenie skóry – przybierające na sile w godzinach nocnych, pod wpływem ciepła. Charakter świądu jest miejscowy i intensywny
Przeczosy skórne – podłużne (aczkolwiek nieduże), które pojawiają się na skórze chorego wskutek zadrapania naskórka wzdłuż linii tunelu podskórnego, które wykonują samice świerzbowca
Nory świerzbowocowe – jamy wydrążone w głębszych warstwach naskórka. Objaw, który często jest powodem postawienia diagnozy, przez lekarza wykonującego badanie dermatoskopowe.
Wysypka – czerwona, drobna, grudkowa wysypka, która najczęściej umiejscowiona jest w okolicach dłoni, piersi, narządów płciowych, pośladków przestrzeniach pomiędzy palcami a u dzieci – podeszwach stóp i dłoni. Poza niemowlętami wysypka nie umiejscawia się na twarzy chorego. W miarę postępowania choroby wysypka przekształca się w wypełnione płynem surowiczym pęcherzyki.
Zrogowacenie naskórka – objaw typowy dla nieleczonej postaci świerzbu
Leczenie świerzbu
Aby pozbyć się nieprzyjemnej choroby, zarówno u dorosłych jak i u dzieci stosowane są różne metody opierające się o stosowanie leków i preparatów przeciwko świerzbowi. Zazwyczaj są to maści, kremy, płyny i szampony. Przed zastosowaniem preparatów zalecana jest kąpiel (długa, powyżej 10minut) ponieważ zmiękczenie skóry ułatwia preparatom przenikanie do chorych tkanek. U dorosłych lek stosuje się na powierzchni całego ciała z wyłączeniem głowy, u dzieci smarowane powinny być również okolice głowy.
Preparaty stosowane w leczeniu świerzbu to:
Krem z permetryną o stężeniu 5% - najczęściej stosowana metoda walki ze świerzbem, cechuje ją wysoka skuteczność, ponieważ zazwyczaj wystarczy jednokrotne nałożenie preparatu na skórę osoby chorej, pozostawienie go na tej skórze przez przynajmniej 8 godzin i zmycie go wodą z mydłem. Zdarzają się sytuacje, gdzie proces ten musi zostać powtórzony po 7-14dniach.
Innymi środkami farmakologicznymi wykorzystywanymi w leczeniu świerzbu są:
Maści siarkowe
Krotamiton
Iwermektyna
Benzoesan benzylu
Poza tym, niezwykle istotne jest zachowanie najwyższych standardów higieny w otoczeniu chorego. Ubrania, pościel których używa powinny zostać wyprane w temperaturze +60 stopni, przedmioty taki jak buty – zamrożone na kilkanaście godzin. Świerzbowiec jest w stanie przeżyć poza żywicielem do 72h.
