Szczepienie na odrę
Czym jest odra?
Temat szczepionki przeciwko odrze warto rozpocząć od poznania czym właściwie jest odra. Odra należy do grupy najbardziej zakaźnych chorób wieku dziecięcego. Wywoływana jest przez wirusa odry należącego do rodziny paramyksowirusów. Obecnie zidentyfikowano 21 szczepów tego wirusa.
Zakażenie odrą odbywa się drogą kropelkową, okres inkubacji wirusa to średnio 10 dni. Do organizmu wirus przedostaje się zazwyczaj przez jamę nosowo gardłową. Następnie przenosi się do układu krwionośnego, skąd dostaje się do układu siateczkowo – śródbłonkowego i innych narządów. Po ponownym namnożeniu się wirus przedostaje się po raz kolejny do błon śluzowych górnych dróg oddechowych. Cechą zakażenia jest pozostawienie po sobie przemijającej, lecz ciężkiej immunosupresji.
Na odrę choruje rocznie około 40milionów osób, z czego około 120 000 umiera. Szacuje się, że 95% zgonów ma miejsce w krajach biednych o niskim stopniu rozwoju służby zdrowia oraz takich, gdzie nie ma obowiązku szczepień przeciwko odrze.
Odra objawia się:
Wysoką gorączką
Nieżyt nosa i spojówek
światłowstręt
białawe przebarwienia na błonie śluzowej policzków i dolnych trzonowców
wysypka
duszność
Z odrą związany jest też szereg powikłań, głównie u dzieci o osłabionej odporności, wadami serca, niedożywionymi. Najczęstsze powikłania to:
Zapalenia płuc, mięśnia sercowego, mózgu, ucha środkowego,
Powikłania żołądkowo jelitowe
Podostre stwardniające zapalenie mózgu
Przechorowanie odry daje człowiekowi odporność do końca życia. Rokowania w przypadku odry uzależnione są w dużej mierze od regionu zachorowania. W krajach o rozwiniętej służbie zdrowia śmiertelność wynosi 0.01% a w krajach rozwijających się może przekroczyć 5%. W 2015roku w Polsce wykryto 48przypadków zachorowania na odrę, wszyscy pacjenci przeżyli. Pełna odporność dziecka na chorobę osiągana jest po przyjęciu drugiej dawki szczepionki.
Szczepionka MMR – czym jest?
Szczepionka na odrę, a właściwie trójskładnikowa szczepionka przeciwko śwince, odrze i różyczce to skojarzona trójskładnikowa szczepionka zawierająca żywe, odzjadliwione wirusy. Podawana jest w formie zastrzyku. Szczepionka istnieje na rynku od lat 60. Jednorazowe szczepienie daje ochronę na poziomie 95-98% a podanie drugiej dawki zwiększa odporność organizmu na choroby do 99%.
Szczepienie na odrę – dla kogo? Kiedy?
Szczepienie przeciwko odrze w Polsce odbywa się przy pomocy trójskładnikowej szczepionki MMR, jest to szczepienie obowiązkowe (co za tym idzie, jest również refundowane). Szczepienie odbywa się zgodnie z publikowanym co roku kalendarzem szczepień, ale co do zasady pierwsza dawka szczepienia podawana jest po ukończeniu 1 roku życia, natomiast oddanie drugiej dawki zostało przesunięte z 10 na 6 rok życia. Istnieją sytuację, w których szczepienie zaleca się osobom dorosłym, są to szczególe przypadki takie jak:
Osoby, którym podano tylko jedną dawkę MMR
Osoby, które nie zostały zaszczepione na świnkę, odrę i różyczkę (obcokrajowcy np. z Ukrainy)
Kobietom pracującym w miejscach zagrożonych rozprzestrzenianiem się chorób przeciwko którym jest szczepionka
Koszt szczepionki wykonany prywatnie poza kalendarzem szczepień to 70-130zł
Przeciwskazania, skutki uboczne, kontrowersje
Szczepionka MMR to w zasadzie jedyna skuteczna metoda profilaktyczna przeciwko odrze, nie zmienia to jednak faktu, że nie każdy może ją otrzymać. Nie zaleca się jej stosowania w przypadkach, gdy:
Zaszczepiona miałaby być ciężarna
U pacjenta występuje choroba hematologiczna
U pacjenta występuje alergia na neomycynę, żelatynę bądź miała miejsce reakcja anafilaktyczna na pierwszą dawkę szczepienia
U pacjenta, który przechodzi ostrą infekcję
U pacjenta leczonego za pomocą transfuzji krwi (przeciwskazanie tymczasowe)
U dzieci z bardzo niską odpornością.
Skutki uboczne szczepienia – co do zasady, każda szczepionka może wywołać określone skutki uboczne, mają jednak one głównie charakter przejściowy i mówimy o raczej niegroźnych objawach jak czasowo podniesiona temperatura, obrzęki i zaczerwienienia w miejscu podania szczepienia. W przypadku szczepienia na odrę niezwykle rzadko występują poważniejsze negatywne odczyny poszczepienne takie jak drgawki gorączkowe czy łagodne zapalenie mózgu. Co warto powiedzieć, odczyny te nie wpływają negatywnie na stan zdrowia dziecka po ich zaleczeniu.
Ruchy antyszczepionkowe twierdzą, że szczepienie przeciwko odrze (a w zasadzie przeciwko odrze, śwince i różyczce) może powodować autyzm u osób, które zostały zaszczepione. Prawda natomiast jest taka, że żadne poważne i powszechnie uznane badania naukowe nie potwierdzają tej teorii a jedyny faktyczny związek szczepionki z występowaniem autyzmu u dzieci wiąże się z faktem, że szczepionka przeciwko odrze podawana jest w wieku, w którym zazwyczaj ujawniają się pierwsze objawy autyzmu. Ciekawostką jest natomiast (choć mało optymistyczną), że ostatnia epidemia odry w krajach rozwiniętych była związana z masowymi protestami przeciwko szczepionce MMR w Wielkiej Brytanii.
bibliografia
https://pl.wikipedia.org/wiki/MMR
https://pl.wikipedia.org/wiki/Odra\_(choroba)
https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/jak-szczepionka-przeciw-odrze-byla-stosowana-w-przeszlosci/
https://pulsmedycyny.pl/szczepionka-mmr-10-szczepionkowych-mitow-894091
undefined