Cytomegalia w ciąży

Cytomegalia w ciąży - czym jest?

Cytomegalia to choroba wywoływana przez cytomegalowirus. Jest to ten sam rodzaj wirusa jak ten, który wywołuje ospę wietrzną, półpaśca i opryszczkę. W większości przypadków chorobę przechodzimy bezobjawowo lub z bardzo łagodnymi objawami, organizm sam sobie z nią radzi i nie potrzeba żadnych leków. Po zakażeniu jednak wirus pozostaje w naszym organizmie, a po pewnym czasie może się reaktywować, jeśli natrafi na sprzyjające okoliczności.

Do zarażenia dochodzi wtedy, gdy nasza błona śluzowa ma kontakt z płynami osoby zakażonej wirusem. Może to nastąpić na przykład podczas pocałunku.

Cytomegalia w ciąży - rodzaje zakażenia

Cytomegalia w ciąży stanowi zagrożenie dla płodu. Może się on zarazić gdy wirus przeniknie przez łożysko lub podczas samego porodu. Jest częstą przyczyną powstawania zakażeń wewnątrzmacicznych, wad płodu i upośledzenia rozwoju. Najgroźniejsza jest przy tym pierwotna infekcja, czyli sytuacja, w której mama dziecka ma po raz pierwszy styczność z wirusem. W takim wypadku szansa na zakażenie płodu przez łożysko wynosi od 30 do 40%. Jeśli mamy do czynienia z zakażeniem wtórnym, to szansa jest dużo mniejsza, czyli około 1%.

Jeśli wystąpiła pierwotna infekcja, występowanie objawów u noworodka jest o wiele częstsze, podobnie jak długoterminowe skutki. Na szczęście zakażenia pierwotne są rzadkością u kobiet w ciąży, o wiele częściej występują zakażenia wtórne.

Cytomegalia w ciąży objawiają się spowolnieniem wewnątrzmacicznego wzrostu, małogłowie płodu, powiększenie wątroby i śledziony, żółtaczka, zapalenie siatkówki i naczyniówki oka albo niedokrwistość. Zazwyczaj stwierdza się też uszkodzenia układu nerwowego, a te są przyczyną opóźnienia rozwoju tak umysłowego, jak i ruchowego.

Większość dzieci jednak nie wykazuje żadnych objawów po porodzie, chociaż nadal mogą się u nich rozwinąć długoterminowe powikłania. Najczęściej jest to utrata słuchu na gruncie czuciowo-neurologicznym. Ważna jest więc obserwacja naszej pociechy, jeśli stwierdzono u niej zakażenie bezobjawowe.

Cytomegalia w ciąży - zapobieganie

Nie ma skutecznej metody leczenia. Nawet terapia lekiem antywirusowym, jak gancyklowir, nie zapobiegnie utajeniu się wirusa w naszym organizmie, nie ma więc sposobu na to, by się go całkowicie pozbyć. Nie istnieje też szczepionka, dlatego aby nie dopuścić do tego, by pojawiła się cytomegalia w ciąży, należy zachować wszelkie środki ostrożności i nie dać sobie szansy na zakażenie.

Badania wykazują, że najczęściej do zarażenia dochodzi u tych kobiet w ciąży, które mają kontakt z małymi dziećmi (często własnymi). Dzieje się tak, ponieważ dzieci są często bezobjawowymi nosicielami cytomegalowirusa, ale wydalają go przez około dwa lata po zakażeniu w ślinie oraz w moczu. W grupie zwiększonego ryzyka są więc też takie zawody jak przedszkolanka, ale narażona jest także kobieta, która ma już dziecko w wieku przedszkolnym. Aby nie dopuścić do zarażenia, trzeba unikać kontaktu ze śliną dziecka, czyli na przykład nie całować go.

Bardzo pomoże też rygorystyczne przestrzeganie zasad higieny. Ręce należy myć wodą z mydłem, szorując przez przynajmniej piętnaście sekund, zwłaszcza jeśli właśnie zmieniło się maluchowi pieluszkę, wytarło mu nos, sprzątało zabawki (które przecież mogły też trafić do buzi, gdy dziecko je gryzło), albo po karmieniu. Warto ograniczyć też kontakt ze smoczkiem dziecka, a także dokładnie myć wszystkie powierzchnie, jak podłogi i blaty, które mogły mieć kontakt z jego moczem albo śliną.