Depresja poporodowa

23 marca 2022

Depresja poporodowa

Depresja jako taka to właściwie choroba cywilizacyjna, dotykająca osoby niezależnie od statusu majątkowego, pozycji społecznej czy tego jak udane jest jej życie rodzinne. Oczywiście przyczyn depresji jest wiele i nie należy ich generalizować. Natomiast warto pochylić się nad szczególnym przypadkiem jakim jest depresja poporodowa.

Przede wszystkim należy odróżnić depresję poporodową od tak zwanego „baby blues” – ten stan występuje nawet u 80% młodych matek, charakteryzuje się drażliwością, ogólnym zmęczeniem, sennością, płaczliwością czy zakłopotaniem. Stan ten jednak jest przejściowy, zazwyczaj ustępuje po maksymalnie 2 tygodniach od rozpoczęcia (pomiędzy 3. a 5. dobą od porodu). O ile baby blues nie jest szczególnie niebezpieczny, nie wolno bagatelizować jego pojawienia się, ponieważ może on stanowić preludium do choroby jaką jest depresja poporodowa.

Depresja poporodowa to zazwyczaj łagodna forma stanów depresyjnych, chociaż może ona przybrać również cięższe formy. Dotyka ona około 10-20% matek, chociaż liczba ta nie jest miarodajna ze względu na to, że nie da się oszacować ile kobiet nie korzysta z pomocy lekarskiej w walce z depresją poporodową. Niezwykle istotne jest by po zauważeniu objawów niezwłoczne skonsultować się z lekarzem.

Czynniki wystąpienia depresji poporodowej

To, dlaczego kobiety chorują na depresję poporodową, może wynikać z różnych przyczyn, czynniki zachorować można podzielić na trzy grupy.

Czynniki genetyczne – nie można uznać depresji poporodowej za chorobę dziedziczną, ale kobiety których matki cierpiały z powodu depresji poporodowej, są obarczone większym ryzykiem zachorowania.
Czynniki społeczne – jeśli po ciąży i porodzie nastawienie otoczenia kobiety zmienia się z opiekuńczego na kontrolujące, to w połączeniu z obniżonym nastrojem lub samooceną mogą nasilić się objawy depresji. Wiele kobiet boi się, czy udźwignie presję bycia matką, karmienia piersią etc. brak odpowiedniego wsparcia, prezentowanie go w niewłaściwy sposób lub wręcz próby narzucania pewnych zachowań (jak ubrać dziecko, jak karmić dziecko etc.) mogą powodować u kobiety drastyczne obniżenie samooceny.
Czynniki psychiczne – jednym z czynników warunkujących wystąpienie depresji poporodowej są uwarunkowania psychiczne młodej mamy. Odporność na stres, zdolność do adaptacji, komunikacji z otoczeniem czy nawiązywania odpowiednich relacji międzyludzkich. Jeśli kobieta nie posiada tych cech, jej natura jest neurotyczna, nadwrażliwa lub nadmiernie pesymistyczna, może to potęgować objawy i być dodatkowym czynnikiem do wystąpienia depresji poporodowej.

Objawy i diagnostyka depresji poporodowej

Jakie objawy mogą świadczyć o tym, że kobieta może cierpieć na depresję poporodową?

Przewlekłe odczuwanie lęku,
brak uczucia szczęścia,
dominujące uczucie smutku, bez wyraźnej przyczyny,
poczucie bezradności i bycia „złą matką”,
nieumiejętność podejmowania decyzji,
zaburzenia apetytu,
trudności ze snem niezwiązane z rytmem dnia dziecka.

W diagnostyce depresji poporodowej pomaga Edynburska Skala Depresji Poporodowej (EPDS). Jest to prosty kwestionariusz składający się z 10 pytań zamkniętych, którego wynik jest jednym ze wskazań do oceny stanu zdrowia psychicznego kobiety. Test nie jest ostatecznym i definitywnym potwierdzeniem depresji, ale być może na podstawie uzyskanego wyniku kobieta zadecyduje się skonsultować problem z lekarzem.

Leczenie depresji poporodowej

Pierwszym krokiem do wyleczenia depresji poporodowej jest uświadomienie sobie tego, że jest się chorą. Zasięgnięcie pomocy u specjalisty to przejaw rozsądku, a nie powód do wstydu i w takich kategoriach należy to postrzegać. Kobieta świadomie podchodząca do tematu depresji poporodowej dba nie tylko o siebie, ale też o dziecko i ich wspólną relację.

Pomocna a w zasadzie kluczowa w leczeniu depresji poporodowej jest psychoterapia, którą młoda mama powinna podjąć. Faza intensywna może trwać od 8 do 12 tygodni, a tę zastępuje następnie faza podtrzymująca, która trwa od 6 do 24 miesięcy. Faza intensywna ma na celu „poradzenie” sobie z chorobą, natomiast faza podtrzymująca ma zapobiec nawrotom choroby.

Bardzo ważne w leczeniu depresji poporodowej jest wsparcie otoczenia matki. Jeśli kobieta nie jest samotną matką, wówczas w leczeniu rola partnera może być kluczowa. Ważne aby wiedział on, że depresja poporodowa nie jest chandrą „która przejdzie”, tylko faktyczną chorobą oraz żeby potrafił udzielić odpowiedniego wsparcia partnerce.

Wiele matek nie podejmuje prób leczenie depresji poporodowej ze względu na karmienie piersią i faktycznie większość leków wyklucza możliwość jednoczesnego przyjmowania i karmienia. Niemniej jednak należy pamiętać, że zdrowie matki jest szalenie ważne, również to psychiczne. Matka z ciężką depresją poporodową nie będzie w stanie zbudować właściwych relacji z dzieckiem niezależnie od tego czy będzie karmiła je piersią czy nie.

undefined

Bibliografia

Depresja poporodowa