Dojrzewanie dziewcząt - jak zmienia się ciało i zachowanie dziecka?
Dojrzewanie, nazywane inaczej pokwitaniem, jest naturalnym procesem zachodzącym w życiu każdego człowieka. Z wiadomych względów ten moment wchodzenia w dorosłość inaczej będzie wyglądał zarówno u dziewcząt, jak i chłopców. Wynika to z budowy ciała i stanów psychologicznych. Dziewczynki dojrzewają szybciej pod względem emocjonalnych, z kolei chłopcy z racji seksualnej. Zmiany hormonalne u dziewcząt zachodzą wolniej, dlatego ich popęd seksualny może zwiększać się dopiero w końcowej fazie dojrzewania. Z kolei chłopcy, u których hormony buzują szybciej, najpierw dojrzeją pod względem seksualnym, z kolei w końcowym etapie dorastania nauczą się rozpoznawać i przeżywać emocje. Dojrzewanie dziewczynki odbywa się na czterech płaszczyznach: fizycznej, podczas której dochodzi do zmian w ciele; psychicznej, w czasie, w którym dziewczynki zaczynają poznawać swoje stany, uczucia i emocje; seksualnej, czyli w momencie zainteresowania płciowego, a także społecznej, gdy uczą się odgrywać pewne role.
Kiedy rozpoczyna się okres dojrzewania?
Przyjmuję się, że okres dojrzewania zaczyna się w momencie, kiedy mózg zaczyna produkować hormony płciowe. Nie ma jednak zgodności, co do określenia precyzyjnego czasu, w którym dziecko wchodzi w dorosłość. Przeważnie ma to miejsce pomiędzy 8, a nawet 15. rokiem życia. Wszystko zależy od budowy danego organizmu. Niektóre dziewczynki dojrzewają szybciej, z kolei inne potrzebują trochę więcej czasu. Aczkolwiek najważniejsze zmiany w ich ciele dzieją się w wieku od 8 do 13 lat. Właśnie wtedy zmienia się budowa ciała. Biodra zaczynają się zaokrąglać, a także rosną piersi. Zmienia się sposób poruszania. Pojawia się pierwsze owłosienie łonowe. Rozwijają się narządy płciowe, w tym mięśnie pochwy i łechtaczka, a także pojawia się pierwsze pożądanie seksualne. Jest to wreszcie okres, w którym pojawia się pierwsza miesiączka. Przeważnie ma ona miejsce około 12 roku życia. W tym czasie dziewczynki zaczynają znacząco przybierać na wadze, a także gwałtownie rosnąć. Jest to również moment, w którym często pojawiają się pierwsze huśtawki nastroju i chwile buntu, mające pomóc im odnaleźć się w otaczającym świecie.
Jak zmienia się ciało dziewczynki?
Jednym z pierwszych objawów dorastania jest moment pojawienia się pierwszej miesiączki, zwanej inaczej menstruacją lub okresem. Cały proces menstruacji jest sterowany przez dwie części mózgu, a mianowicie podwzgórze i przysadkę mózgową. Podwzgórze wysyła sygnał przysadce mózgowej, która rozpoczyna produkcję dwóch hormonów: folikulotropowego (FSH), który stymuluje wzrost pęcherzyka jajnikowego i sprzyja wytwarzaniu estrogenu, a także hormonu luteizującego (LH), który odpowiada za jajeczkowanie i wydziela proestogen, dzięki czemu dochodzi do zmian w błonie śluzowej macicy. Komórka jajowa zostaje uwolniona z jajnika i jest wydalana z organizmu. W tym czasie z dróg rodnych wydobywają się pewne ilości krwi. Okres trwa przeważnie od trzech do siedmiu dni. Na początku menstruacji krwawienie jest bardziej obite, jednakże z czasem maleje i przeważnie po siedmiu dniach zanika. Miesiączki są przeważnie regularne i występują przeważnie raz w miesiącu, aczkolwiek może przydarzyć się tak, że po upływie dwóch lat od pierwszej menstruacji, będzie ona nieregularna, a zatem wystąpi dwa razy w miesiącu albo przez kilka miesięcy w ogóle się nie pojawi. Okresowi często towarzyszą silne skurcze mięśni brzucha, co w efekcie może powodować ból. Kolejnymi etapami dojrzewania są zmiany w proporcji ciała. Sylwetka dziewczynki przemienia się w figurę kobiety. Jej biodra stają się szersze, talia zaczyna być węższa, z kolei pośladki i uda są bardziej zaokrąglone. Zaczynają rosnąć piersi, brodawki unoszą się i przybierają bardziej wyrazistą barwę. Wzrostowi piersi niekiedy może towarzyszyć ból. W tym czasie pojawia się również owłosienie w miejscach intymnych, pod pachami, na rękach, na nogach, na plecach, a także na twarzy. Zwiększa się wydzielanie potu, który powoduje intensywniejszy i bardziej nieprzyjemny zapach. Duża potliwość przyczynia się do pogorszenia kondycji skóry, a mianowicie do przetłuszczania się włosów oraz twarzy, co w efekcie prowadzi do powstania trądziku. W tym czasie nastolatki często mają wahania, związane z masą ciała. Są takie momenty, w których gwałtownie przybierają na wadze, a także chwile, gdy bardzo szybko tracą tkankę tłuszczową.
Jakie zmiany zachodzą w sferze mentalnej?
Poza zmianami cielesnymi u dziewczynek dojrzewa również psychika. W tym okresie uczą się poznawać emocje i uczucia. Zaczynają dostrzegać swoje miejsce w świecie, uczą się kontaktów ze społeczeństwem, z rówieśnikami, dzięki czemu zawierają pierwsze poważne przyjaźnie. Z czasem pojawia się zainteresowanie płcią przeciwną, dziewczynki ulegają pierwszym zauroczeniom, szukają swojej drugiej połówki, z którą mogłyby dzielić wspólne pasje. Następnie zaczynają myśleć o partnerze w sferze bliskości, pojawia się napięcie seksualne. W trakcie dojrzewania miewają różne wahania nastroju: od dużej dawki szczęścia po niekontrolowane napady złości bez powodu. Duża dawka hormonów powoduje, że często czują się odrzucone, odczuwają brak akceptacji i szukają pomocy. W tym okresie potrzebują szczególnego zrozumienia i wsparcia ze strony opiekunów, którzy powinni być obecni w tym najtrudniejszym dla dziecka momencie i pomóc mu przez niego przejść.
