Eozynocyty – prawidłowe wyniki, podwyższone i obniżone wartości
Eozynocyty, nazywane inaczej eozynofiliami, granucylotami kwasochłonnymi, krwinkami kwasochłonnymi czy EOS, to rodzaj białych krwinek, czyli leukocytów. Ich nazwa „eozyny” pochodzi od czerwonego barwnika, który barwi je podczas oznaczania. W skład leukocytów poza eozynocytami wchodzą: monocyty, limfocyty, bazofilie (granulocyty zasadochłonne) oraz neutrofilie (granulocyty obojętnochłonne) i wszystkie są podstawą układu odpornościowego człowieka, w którym pełnią bardzo ważną funkcję. Odpowiadają za wytworzenie odpowiedzi immunologicznej i chronią organizm przed szkodliwymi białkami endogennymi, czyli pasożytami, bakteriami oraz wirusami. W sytuacji pojawienia się infekcji bądź alergii uaktywniają się i unicestwiają niebezpieczne białka. Eozynocyty powstają w szpiku kostnym z komórek macierzystych, następnie docierają do krwiobiegu i ostatecznie lokują się w tkankach układu pokarmowego lub oddechowego.
Morfologia i normy eozynocytów
Poziom eozynocytów, a przy okazji pozostałych czterech składników leukocytów w organizmie, sprawdza się za pomocą morfologii krwi z rozmazem. Badanie niczym nie rożni się od tradycyjnego pobrania krwi, z którym zarówno dorośli, jak i dzieci mają do czynienia dość często przy profilaktyce chorób. Dorośli mają pobieraną krew z żyły lub z palca, w przypadku niemożliwości wykonania tej pierwszej opcji, natomiast niemowlaki – z piętki. Po pobraniu krew trafia do specjalnego pojemnika w celu oznaczenia jej poziomu. Następnie jest barwiona eozyną, której zawdzięcza swoją intensywną czerwoną barwę. Na wyniku widnieje pod oznaczeniem EOS. Badana jest bezwzględna ilość eozynocytów we krwi oraz jej procentowa zawartość względem wszystkich neutrofilów. Norma eozynocytów we krwi powinna mieścić się w przedziale 35-350 na milimetr sześcienny, natomiast zawartość rozmazowa powinna wynosić od jednego do pięciu procent. Eozynocyty są czwartym pod względem wielkości składnikiem leukocytów – największy udział mają neutrofilie. Ogromny wpływ na podane wartości ma kilka czynników: pora dnia (najniższy poziom eozynocytów we krwi występuje rano, z kolei najwyższy – wieczorem); wysiłek fizyczny, stres, infekcje czy odporność organizmu. Dodatkowo u kobiet najwyższy poziom eozynocytów można zaobserwować podczas miesiączki, z kolei najniższy – przed owulacją.
Eozynocyty powyżej normy
Jeżeli wartość eozynocytów przekracza 500 na milimetr sześcienny to mamy do czynienia ze stanem eozynofilii. Z kolei hipoeozynofilia to stan, który polega na wybiórczym zwiększaniu się ponad normę eozynofilów we krwi do poziomu powyżej 1500 na milimetr sześcienny. Podwyższony poziom eozynofilii oznacza się w trzech kategoriach: łagodnej – wartości w przedziale 600-1500 na milimetr sześcienny, umiarkowanej – w zakresie 1500-5000 na milimetr sześcienny oraz ciężkiej – w przypadku wartości wyższych niż 5000 na milimetr sześcienny. Przyczyn podwyższonego poziomu eozynocytów jest wiele. Należą do nich między innymi:
zakażenia pasożytnicze jelit (tasiemcem bądź glistą ludzką);
alergie (katar sienny czy astma oskrzelowa);
choroby endokrynologiczne;
choroby autoimmunologiczne (reumatoidalne zapalenie stawów lub toczeń rumieniowaty);
choroby nowotworowe (białaczka bądź chłoniak Hodkina);
choroba Addiosna;
niski poziom glikokortykosterydów;
eozynofilowe zapalenie przełyku;
zespół hipereozynofilowy;
infekcje;
zapalenie płuc;
marskość wątroby;
wrzody występujące na jelicie grubym;
dializy i radioterapie;
zmiany hormonalne;
substancje trujące oraz działania polekowe (zwłaszcza po spożyciu niektórych antybiotyków, penicyliny, środków przeczyszczających lub leków uspokajających).
Eozynocyty poniżej normy
W sytuacji, gdy wartość eozynocytów wynosi poniżej 50 na milimetr sześcienny, mamy do czynienia z eozynopenią. Ten stan występuje dość rzadko i nie jest łatwy do stwierdzenia w związku ze zmiennością fizjologiczną. Czynnikami sprzyjającymi powstaniu tego stanu są: nadmierny stres, wzmożona aktywność fizyczna, stosowanie niektórych leków, stany zapalne, oparzenia, radioterapia, podwyższony poziom glikokortykosterydów, zatrucie czy zakażenie. Obniżona wartość eozynocytów nie jest powodem do niepokoju i nie wymaga dalszej diagnostyki w celu podjęcia leczenia.
Wyniki morfologii krwi można interpretować samemu, stosując wskazane normy. Jednakże w przypadku problemów z ich odczytaniem warto skontaktować się z lekarzem lub laboratorium, w którym wykonywano badanie.