Oznaczenie poziomu przeciwciał anty-Rh
Czym jest konflikt serologiczny
O konflikcie serologicznym mówimy, gdy kobieta posiada grupę krwi Rh-ujemną a dziecko dziedziczy po ojcu grupę krwi Rh-dodatnią i następuje kontakt krwi dziecka z krwią matki, co powoduje reakcję zwaną immunizacją w organizmie kobiety. Reakcja ta może wywołać poważne choroby u dziecka. Zazwyczaj do kontaktu krwi dziecka z krwią matki dochodzi dopiero podczas porodu, ponieważ w okresie życia płodowego maluszek chroniony jest przez łożysko, ale zakażenia w trakcie trwania ciąży również się zdarzają. Aktualnie wyróżnia się 3 postacie konfliktu serologicznego:
-
Ciężki stopień anemii – najczęstszy i najmniej groźny dla dziecka. Objawy typowe dla anemii – możliwe duszności, powiększona śledziona i wątroba oraz ogólna bladość dziecka. Mogą pojawić się duszności
-
Uogólniony obrzęk płodu – najbardziej niebezpieczna forma konfliktu serologicznego, jej objawami są obrzęki skóry i tkanki podskórnej oraz wybroczyny. Wcześniej zazwyczaj skutkował obumarciem płodu wewnątrz macicy, na szczęście obecna medycyna i profilaktyka pozwalają na zapobieganiu tej dolegliwości
-
Ciężka żółtaczka hemolityczna – podwyższony poziom bilirubiny mogący doprowadzić do poważnego uszkodzenia mózgu dziecka. Objawy żółtaczki związanej z konfliktem serologicznym pojawiają się już w pierwszej dobie po urodzeniu dziecka
Tak jak wspomnieliśmy wcześniej, konflikt serologiczny może pojawić się, gdy kobieta ma grupę krwi z Rh-ujemnym, co występuje u 15% kobiet. Nie ma co do tego dokładnych o oficjalnych danych, ale szacunkowo ciąże obciążone konfliktem serologicznym nie przekraczają kilku procent wszystkich ciąż (okolice 2%)
Czym są przeciwciała anry-Rh?
Najprościej rzecz ujmując – na czerwonych krwinkach można odnaleźć różne białka – to od nich zależy, czy mamy grupę krwi A, B, AB lub 0. Poza tym, może występować na nich dodatkowa cząsteczka, białko D. To ono właśnie jest czynnikiem Rh. Obecność białka D świadczy o dodatnim Rh, jego brak o Rh ujemnym. Szacuje się, że około 85% osób rasy białej ma grupę krwi wyposażoną w białko D – potocznie ujmując – mają dodatnią grupę krwi.
Badanie poziomu przeciwciał
W momencie rozpoznania ciąży, lekarz zleci ciężarnej szereg badań. Jednym z nich będzie oznaczenie grupy krwi wraz z czynnikiem Rh. Nie można przynieść starego badania lub potwierdzenia ze stacji krwiodawstwa, ponieważ jednym z dokumentów wymaganych podczas przyjęcia na oddział podczas porodu jest oryginał badań krwi w tym wynik badania na obecność przeciwciał Rh. Po oznaczeniu grupy krwi, w okolicy 12 tygodnia ciąży każda kobieta powinna mieć wykonany test na obecność przeciwciał anty -Rh. Jeśli badanie wykonane w 12 tygodniu nie wykaże obecności tychże przeciwciał, jest powtarzane pomiędzy 28 a 30 tygodniem ciąży.
Jeśli natomiast badanie przeprowadzone w 12 tygodniu wykaże obecność przeciwciał, wówczas konieczne jest określenie ich dokładnego poziomu oraz rodzaju. Badanie powtarzane jest zazwyczaj po około 4 tygodniach.
Wykrycie przeciwciał u kobiety oznacza również, że istnieje konflikt serologiczny pomiędzy nią a dzieckiem, niemniej jednak nie stanowi to zazwyczaj zagrożenia dla dziecka, chociaż zdarzają się sytuacje, kiedy w wyniku konfliktu serologicznego może dojść do poważnych powikłań u malucha. Dlatego badanie jest szczególnie istotne.
Samo badanie natomiast należy do dość prostych. Polega na pobraniu próbki krwi żylnej, zwyczajowo krew pobierana jest z żył w okolicy zgięcia łokciowego. Niektórzy lekarze proszą również o pobranie krwi od ojca dziecka, ale nie jest to powszechną praktyką. Pobranie krwi do badania poziomu przeciwciał nie musi odbywać się na czczo, ponieważ składniki odżywcze nie mają żadnego wpływu na poziom przeciwciał. Kobieta powinna jednak powiadomić lekarza, jeśli: to nie jest jej pierwsza ciąża lub poroniła ciążę, wystąpił już u niej konflikt serologiczny, miała przetaczaną krew, choruje na skazę krwotoczną.
Co dalej?
Szczególnie istotne jest natomiast, aby szpital, w którym będzie mieć miejsce poród miał wgląd do pełnej dokumentacji ciąży, ponieważ w przypadku występowania konfliktu serologicznego pomiędzy matką a dzieckiem konieczne jest podjęcie pewnych kroków podczas akcji porodowej. Jeśli kobieta, której grupa krwi jest Rh ujemna urodzi dziecko z grupą krwi dodatnią a nie wytworzy przeciwciał anty-Rh, wówczas podaje się jej profilaktyczną dawkę immunoglobuliny anty-D. Procedura ta, zlecona jest oczywiście przez lekarza.
undefined
Bibliografia
https://parenting.pl/przeciwciala-w-ciazy
undefined
