Pierwsze objawy autyzmu u dzieci

Przesłanki do pojawienia się autyzmu

Nie ma jednoznacznej zgody, co do czynników powodujących autyzm u dzieci. Jednakże do najczęstszych symptomów powstania choroby przyczyniają się zaburzenia genetyczne, a także środowisko. Badanie przeprowadzone na osobach chorujących na autyzm wykazały pewne zakłócenia w funkcjonowaniu pracy mózgu, co spowodowało zachodzące w nim pewne zmiany – nieprawidłowy poziom serotoniny oraz pozostałych neuroprzekaźników. Te przekształcenia powodują trudności w normlanym rozwoju mózgu, w związku z czym osoba chorująca na autyzm będzie ewaluowała w innym stopniu i czasie. Do innych czynników zalicza się między innymi:

• zaawansowany wiek ojca – powyżej 40. roku życia;

• zaburzenia metaboliczne, w tym nietolerancję glutenu;

• urazy okołoporodowe;

• wrodzoną toksoplazmę;

• dziecięce porażenie mózgowe;

• uszkodzenie centralnego układu nerwowego;

• poważne infekcje leczone antybiotykami w wieku niemowlęcym;

• liczne alergie;

• małą zdolność do odtruwania organizmu.

Podstawowe objawy autyzmu

U akustyków zaburzenia dokonują się przeważnie na trzech płaszczyznach: relacji ze społeczeństwem, komunikacji, a także w zachowaniu.

1.      Zaburzenia z utrzymywaniem relacji społecznych:

Dziecko autystyczne żyje w swoim świecie. Nie widzi potrzeby nawiązywania kontaktów z najbliższym otoczeniem, a także nie podejmuje próby zabawy z rówieśnikami. Lubi samotność. Nie utrzymuje kontaktu wzrokowego, a jego spojrzenie jest obojętne. Potrafi godzinami wpatrywać się bez sensu w jeden punkt. Nie szuka uwagi ukochanej osoby, nie podąża za nią wzrokiem. Nie zwraca uwagi na gesty innych ludzi. Nie odpowiada na uśmiech, samo również nie okazuje żadnych emocji. Dziecko unika jakiegokolwiek fizycznego kontaktu z drugą osobą, nie lubi być dotykane. W przypadku wzięcia na ręce od razu sztywnieje. Nie odczuwa bólu. Umie wykorzystywać innych: pod wpływem czasu zdaję sobie sprawę, że jego zachowanie wywiera wpływ na bliskich, dlatego często potrafi dość impulsywnie domagać się pewnej rzeczy. 

2.      Zaburzenia w komunikacji z innymi ludźmi:

Dziecko unika rozmowy, samo nie jest w stanie do końca opanować mowy, a także nie rozumie, co inni do niego mówią. Nie posługuję się podstawowymi wyrazami typu: „mama” i „tata” lub „tak” i „nie”. Nie potrafi zestawić ze sobą dwóch słów. Często nie mówi o sobie „ja” tylko „ty”. Nie reaguje ani na własne imię ani na proste komunikaty. Jego mowa jest zaburzona, przeważnie powtarza ten sam zbitek słów, który nic nie oznacza. Nie gestykuluje, aby pokazać, o co mu chodzi. Zdarza mu się krzyczeć, popiskiwać lub płakać bez powodu. Cechuje się wrażliwością na różne dźwięki i hałasy.

3.      Stereotypowe wzorce zachowania:

Dziecko lubi mieć wszystko idealnie poukładane, nie lubi jak ktoś burzy jego porządek. Przeważnie wpada wtedy w szał i agresję. Chodzi tymi samymi ścieżkami, lubi jeść to samo, a posiłek musi spożywać na tym samym talerzu. Wszelkie czynności wykonuje o określonych porach. Nie toleruje zmian. Głównie fascynują go nietypowe przedmioty, gdy pojawia się w nowym otoczeniu nie zwraca uwagi na ludzi, tylko na rzeczy, które tam się znajdują. Nie bawi się typowi zabawkami, przeważnie ich częściami, jak kółko od samochodu. Niekiedy używa zabawek niezgodnie z ich przeznaczeniem: ogląda je, wącha je, stuka nimi, rzuca je, czy psuje. Często powtarza te same ruchy: kręci się wokół własnej osi, gwałtowanie macha ręką, kopie lub uderza głową o stół. Jego zachowania są powtarzalne, jednakże przeważnie nie mają żadnego sensu. Cechuje się ograniczoną aktywnością i wąskim kręgiem zainteresowań. Przeważnie interesuje się jedną dziedziną, która pochłania jego całą uwagę. Potrafi zapamiętywać detale, a także rozpoznawać skomplikowane kształty. Autystyków niejednokrotnie określa się mianem osób obdarzonych wyjątkowymi umiejętnościami.

Innymi oznakami autyzmu są problemy ze snem: dziecko śpi zaledwie kilka minut, co chwilę się budzi, nie może zasnąć lub wręcz przeciwnie – śpi bardzo długo, a także nietolerancja niektórych produktów żywnościowych: po ich spożyciu istnieje możliwość wystąpienia biegunek, wymiotów lub niedoborów witamin, jak również może dojść do ogólnego osłabienia organizmu.

Identyfikacja i metody leczenia autyzmu

Rozpoznanie autyzmu u dzieci obejmuje dwa etapy. Na początku badany jest rozwój dziecka za pomocą testu, który ma wykazać, czy opanowało już podstawowe czynności i zachowania, charakterystyczne dla swojego wieku. Po wykonaniu testu następuje jego ocena, która obejmuje zarówno odpowiedzi rodziców, jak również zaobserwowane zachowanie dziecka. Ponadto lekarz może skierować pacjenta na wykonanie odpowiednich badań, które wykażą, czy nie posiada ono zaburzeń ze strony neurologicznej, genetycznej, a także psychologicznej. Autyzm jest często mylony z innymi chorobami, dlatego wyniki badań pomogą rozpoznać, czy dziecko faktycznie cierpi na to zaburzenie, czy może jest to spowodowane innymi nieprawidłowościami (związanymi ze wzrokiem lub słuchem) bądź zaburzeniami poszczególnej sfery rozwoju. Autyzmu nie można wyleczyć, aczkolwiek można złagodzić jego przebieg. W tym celu stosuje się różne modele psychoterapii, które indywidualnie dopasowuje się do przypadłości dziecka. W terapii dziecku powinna towarzyszyć najbliższa rodzina.