Sepsa

Co to jest sepsa?

Sepsa, inaczej zwana posocznicą, sama w sobie nie jest chorobą, ale reakcją naszego organizmu na zakażenie. W rzeczywistości jest to zespół wielu następujących po sobie zaburzeń mających swój początek w układzie odpornościowym.

W znaczącej większości przypadków, czyli około 80%, przyczyną powstania sepsy jest infekcja o podłożu bakteryjnym. Organizm zaczyna walczyć z drobnoustrojami, jednak w wyniku nieodpowiedniej reakcji dochodzi do procesów powodujących szkodliwe dla nas skutki. Pojawia się zakrzepica i krwotoki, a u osób szczególnie osłabionych w wyniku reakcji przeciwzapalnej może dojść do jeszcze większego upośledzenia odporności i tym samym pogłębienia ciężkości sepsy.

Oprócz dysfunkcji na poziomie komórkowym występuje też niewydolność narządów. Podaż tlenu jest nierównomierna, serce może zwolnić swoje tempo, a czas krzepnięcia krwi się wydłuża. Cierpi również wątroba, która jest niedotleniona. Pojawia się ostra niewydolność oddechowa ze względu na upośledzoną pracę płuc. Cierpiący boryka się też z ostrą niewydolnością nerek, poza tym organizm wytwarza nadmierne ilości glukozy i insuliny, schorzenie dotyka również przewodu pokarmowego.

Jest to bardzo poważny problem, narażone na niego są głównie dzieci i młodzież, a także osoby starsze i o osłabionym układzie odpornościowym. Sepsa ma wysoką śmiertelność, znajduje się na dziesiątym miejscu wśród najczęstszych przyczyn zgonów ogółem.

Zakażenie, które ją wywołuje, może być widoczne i wcześniej wykryte. Są to dolegliwości takie jak zapalenie otrzewnej, ostrze zapalenie trzustki, odmiedniczkowe zapalenie nerek czy zapalenie płuc. Czasami też chory zupełnie sobie nie zdaje sprawy z zaistniałej infekcji, mogącej dotoczyć zębów, zatok, migdałków albo pęcherzyka żółciowego. Z powyżej wymienionych sepsę najczęściej wywołują zakażenia z okolic jamy brzusznej.

Jest wiele czynników, które zwiększają ryzyko posocznicy. Zalicza się do nich wkłucia dożylne, cewnik dopęcherzowy, wszczepione protezy, żywienie pozajelitowe, transfuzje, ale także zwykłe rany lub odleżyny.

Sepsa – objawy

Sepsa może mieć różne objawy, wiele zależy od tego, jaki czynnik do niej doprowadził a także czas, który upłynął od momentu rozpoczęcia reakcji obronnej organizmu. Zawsze jednak objawy pojawiają się nagle, a stan cierpiącego bardzo szybko się pogarsza.

Najczęściej pojawia się gorączka albo obniżenie temperatury poniżej 36 stopni. Problemy z koncentracją i zaburzenia świadomości, nagła dezorientacja, do tego serce bije bardzo szybko, w tempie ponad 90 uderzeń na minutę, cierpiący ma przyśpieszony oddech, rośnie stężenie glukozy i pojawia się wysypka. Występują też obrzęki, a w badanej próbce krwi widać wyraźne zwiększenie lub zmniejszenie liczby leukocytów oraz białka C-reaktywnego i prokalcytoniny.

Czy sepsa jest zaraźliwa?

Samą sepsą nie można się zarazić, bo nie jest to choroba, a jedynie reakcja organizmu na zakażenie. Jednak oczywiście można zarazić się drobnoustrojami – czy to bakteriami czy też wirusami, które wywołały posocznicę.

Sepsa – leczenie

Leczenie trwa długo, wymaga pobytu na oddziale intensywnej terapii, należy rozpocząć je tak szybko, jak tylko się da, najlepiej w ciągu godziny od rozpoznania ciężkiej postaci sepsy.

Zaczyna się od terapii antybiotykami, które mają jak najszersze spektrum działania. Dzięki temu można szybko wyeliminować patogeny, które najczęściej powodują sepsę. Równocześnie przystępuje się też do walki z objawami. Gdy już wyodrębni się przyczynę zakażenia, podaje się bardziej skoncentrowane leki.

Śmiertelność jest duża, dlatego warto zadbać o odpowiednią profilaktykę. Nie należy ignorować żadnych zakażeń, unikać długiego przebywania w dużych skupiskach ludzi, nie używać wspólnych sztućców z osobami, których nie znamy oraz dbać o higienę jamy ustnej, aby nie wdała się żadne niepożądana infekcja, która mogłaby się przyczynić do sepsy.