Zespół znikającego bliźniaka – przyczyny, objawy, rozpoznanie
Zespół znikającego bliźniaka, nazywany inaczej z języka angielskiego vanishing twin syndrome, czyli zespołem znikającego płodu jest jednym z najczęstszych powikłań ciąży mnogiej, głównie bliźniaczej. Na wczesnym etapie ciąży, przeważnie pomiędzy piątym a dziewiątym tygodniem ciąży dochodzi do obumarcia jednego z płodów i resorpcji, czyli naturalnego wchłonięcia go przez pozostały płód bądź płody w przypadku ciąż wielopłodowych, łożysko lub organizm matki. W takiej sytuacji kobieta nie zawsze jest świadoma, że może urodzić bliźniaki. Co więcej, o tym fakcie może nawet nigdy się nie dowiedzieć. Jednakże, jeżeli kobieta w porę dowie się o ciąży bliźniaczej, to o zniknięciu maluszka w czasie jej trwania poinformuje ją ginekolog.
Przyczyny zespołu znikającego bliźniaka
Symptomy zespołu znikającego płodu są dość często nieznane. Jednakże najczęściej jako potencjalne przyczyny wystąpienia tego zjawiska wymienia się: nieprawidłowości chromosomalne w łożysku lub tkankach płodu, nieprawidłową implantację łożyska w macicy, anomalie przyczepu pępowiny, wady wrodzone oraz genetyczne u płodu oraz walkę płodów, gdzie silniejszy płód, pokazując słabszemu swoją wyższość, podkrada mu cenne środki odżywcze, niezbędne do rozwoju. Wówczas dochodzi do obumarcia słabszego z płodów. Poza tym, zespół znikającego płodu znacznie częściej diagnozuje się u kobiet powyżej 30. roku życia, które wcześniej leczyły się z powodu niepłodności. Aczkolwiek przeważnie do obumarcia jednego z płodów dochodzi w wyniku jego letalnych wad rozwojowych.
Objawy zespołu znikającego płodu
Zespół znikającego bliźniaka przeważnie występuje w pierwszym trymestrze ciąży i przebiega bezobjawowo. Niekiedy mogą pojawić się objawy, podobne jak w przypadku poronienia, jednakże o wiele mniejszym nasileniu. Są to między innymi: niewielkie krwawienie, delikatne skurcze macicy lub miednicy, a także kłujący ból w podbrzuszu.
Rozpoznanie i leczenie zespołu znikającego bliźniaka
Zespół znikającego płodu najczęściej rozpoznaje się przy badaniu ultrasonograficznym, w czasie, którego można dostrzec pewne nieprawidłowości, takie jak: różnice w wielkości płodów – w przypadku ciąży bliźniaczej jeden płód będzie znacząco większy od drugiego; obecność żywego płodu i drugiego pęcherzyka ciążowego bez żadnych zarysów płodu; obecność dwóch pęcherzyków, z czego jeden nie będzie wykazywał akcji serca; obecność żywego płodu i dwóch ciałek żółtych w jajnikach oraz zanikanie jednego z płodu na kolejnych rutynowych badaniach USG. Poza tym, obumarcie jednego z płodów można stwierdzić za pomocą badań krwi mamy. Jeżeli badania wykażą, że znacząco spadł poziom hormonów, to będzie to oznaczało zgon jednego z płodów.
Jeżeli do zespołu znikającego bliźniaka doszło w pierwszym trymestrze ciąży, to przeważnie nie występują żadne powikłania i ani ciężarna ani pozostały płód nie wymagają dodatkowego leczenia oraz hospitalizacji. W takim przypadku rokowania dla pozostałego płodu są bardzo dobre. Natomiast jeśli taka sytuacja zaistniała na późniejszym etapie ciąży, czyli w drugim lub trzecim trymestrze, to wówczas może być potrzebna specjalistyczna pomoc lekarska, a w tym nakaz pozostania w szpitalu, ponieważ taką ciążę zaliczy się do ciąż wysokiego ryzyka, w wyniku której może dojść do przedwczesnego porodu, poronienia, zakażenia, krwotoku lub wystąpienia u płodu mózgowego porażenia dziecięcego. W sytuacji ciąży dwukosmówkowej, czyli z dwoma łożyskami szanse płodu na prawidłowy rozwój są większe. Jednakże, jeżeli zespół znikającego płodu pojawi się na tym etapie ciąży, to w przypadku ciąży jednokosmówkowej, a więc z jednym łożyskiem istnieje duże ryzyko obumarcia drugiego płodu lub pojawienia się groźnych powikłań. Poza tym, w zaawansowanej ciąży może nastąpić krwawienie wewnątrzmaciczne, które będzie stanowić zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia mamy.