Zez zbieżny i rozbieżny u niemowlaka – objawy przyczyny, sposób leczenia

Czym jest zez?

Zez jest wadą oczu polegającą na nierównoległym ustawieniu gałek ocznych w skutek osłabienia mięśni ocznych. Przypadłość ta wpływa na zaburzenia widzenia stereoskopowego.  Niestety, nie ma możliwości, aby zez zniknął samoczynnie, dlatego konieczne jest podjęcie natychmiastowego leczenia. Zwłaszcza, że im szybciej dojdzie do rozpoznania choroby, tym większe szanse, że uda się odwrócić jej skutki i sprawić, aby gałki oczne były ustawione równolegle.  Zwłaszcza, że zez prócz nieestetycznego wyglądu wiąże się z wieloma utrudnieniami w życiu codziennym. Osoby dotknięte tą wadą mogą mieć problem z uprawianiem niektórych dyscyplin sportowych, jak siatkówka czy piłka ręczna, ale także mogą mieć trudności z prowadzeniem samochodu.

Jakie są rodzaje zeza?

• Zeza dzielimy na kilka rodzajów: zez towarzyszący, zez ukryty i zez nietowarzyszący, znany również jako porażenny. Istnieje również inny podział ze względu na kierunek odchylania gałek ocznych, gdzie wyróżniamy zez zbieżny i zez rozbieżny. Zdecydowanie częściej występuje zez zbieżny, jednak w przypadku zeza rozbieżnego trzeba zachować szczególną czujność, dlatego, że występuje on znacznie później.

• Zez towarzyszący, to choroba w której to zez podąża za zdrowym okiem, towarzysząc mu w jego ruchach, ale nie zmieniając przy tym kąta odchylenia. W takim wypadku problemem jest również słaby wzrok w zezującym oku. Zez towarzyszący dotyczy głównie dzieci, sporadycznie choroba ta jest diagnozowana u osób dorosłych.

• Zez towarzyszący można podzielić m.in. na zez zbieżny i zez rozbieżny. Jak same nazwy wskazują podział ten dotyczy kierunku odchylenia oka. Zez rozbieżny charakteryzuje się odchyleniem gałki ocznej na zewnątrz w kierunku skroni. Zez zbieżny ma przeciwną właściwość, w tym wypadku gałka oczna odchyla się w kierunku nosa, podążając za zdrowym okiem.

• Znacznie częściej występuje zez ukryty. Szacuje się, że choroba ta dotyczy nawet połowy osób. Zez ukryty polega na zaburzeniu równowagi mięśni ocznych. Dzieje się tak wtedy, gdy jedne mięśnie są silniejsze od drugich.

• Kolejnym rodzajem zeza jest zez nietowarzyszący, który polega na zaburzeniu ruchu jednego lub obu oczu, czego efektem jest podwójne widzenie. Zez nietowarzyszący, nazywany jest także porażennym.

Zez zbieżny i rozbieżny u niemowlaka – objawy

Pierwsze objawy pojawienia się zeza można zauważyć bardzo wcześnie, bo w okresie niemowlęcym w okolicach 4 miesiąca. Warto podkreślić, że występowanie zeza w pierwszych 3 miesiącach życia dziecka nie jest powodem do niepokoju, ponieważ jest to zjawisko fizjologiczne spowodowane niedostateczne wykształconym narządem wzroku oraz mięśni. Dlatego też, w tym okresie nie należy przejmować się, jeśli zauważymy, że nasze dziecko zezuje. Dopiero koło 4 miesiąca, a więc w czasie, gdy u malucha wykształci się prawidłowe ustawienie oczu, można rozpoznać zeza. Samo dostrzeżenie objawów, świadczących o zezie nie powinno sprawić rodzicom kłopotu. Zez cechuje się na tyle charakterystycznymi objawami, że rozpoznanie go jest stosunkowo łatwe. Objawem zeza zbieżnego u niemowlaka to duży kąt patrzenia, oczopląs oraz nadczynność mięśni skośnych dolnych. W przypadku wystąpienia zeza rozbieżnego oko ucieka na zewnątrz, w stronę skroni.

Zez zbieżny i rozbieżny u niemowlaka – przyczyny

W przypadku zeza zbieżnego trudno wskazać prawdopodobną przyczynę, ponieważ istnieje wiele powodów, które mogą przyczyniać się do jego powstania. Jednak w przypadku niemowlaków i dzieci najczęstszą przyczyną jest heteroforia, czyli wrodzona nierównowaga mięśni okoruchowych. Jeśli chodzi o zez rozbieżny to w pierwszych 3 miesiącach życia może występować z powodów fizjologicznych, dlatego nie należy w tym czasie martwić się tym na zapas. Jeśli jednak pojawi się w późniejszym okresie, prawdopodobną przyczyną jest wada wzroku, choć możliwe są również inne scenariusze, jak porażenie mięśni okoruchowych czy nawet nowotwór gałki ocznej.