Żółtaczka fizjologiczna
Czym jest żółtaczka fizjologiczna?
Przede wszystkim należy rozprawić się z mitem, jakoby żółtaczka fizjologiczna była chorobą. W żadnym wypadku. Żółtaczka fizjologiczna to całkowicie naturalny proces jaki zachodzi u dzieci, jej pojawienie się świadczy wyłącznie o pewnej niedojrzałości wątroby maluszka. Żółtaczka fizjologiczna to powszechna przypadłość nie jest niczym, czym rodzice powinni się szczególnie martwić. O ile nie przechodzi w żółtaczkę patologiczną wystarczy ją po prostu przeczekać.
Przyczyny występowania żółtaczki fizjologicznej
Główną przyczyną występowania żółtaczki fizjologicznej lub jak kto woli niemowlęcej jest podwyższony poziom (a co za tym idzie nadmiar) bilirubiny.
Czym jest bilirubina? To pomarańczowoczerwony barwnik żółciowy, który występuje u ssaków. Powstaje jako produkt rozpadu hemu hemoglobiny oraz innych hemoprotein.
Skąd zatem podwyższony poziom bilirubiny? Dziecko na etapie życia płodowego potrzebuje dużej ilości czerwonych krwinek. Znacznie większej niż po urodzeniu. Związane jest to bezpośrednio z gospodarką tlenową malucha – w życiu płodowym tlen dostarczany jest pośrednio za pomocą krwi matki. Po porodzie natomiast, kiedy dziecko zaczyna oddychać samodzielnie czerwone krwinki (a w zasadzie ich nadmiar) nie są już potrzebne i ulegają rozpadowi. Produktem tego rozpadu jest właśnie bilirubina odpowiedzialna za występowanie żółtaczki fizjologicznej.
Bilirubina, która powstała, wskutek tego rozpadu powinna zostać poddana przemianom biochemicznym w wątrobie dziecka i jako jeden ze składników żółci wydalona do jelit. Niemniej jednak, w przypadku noworodków wątroba nie jest jeszcze na tyle rozwinięta i wydajna, aby była sobie w stanie poradzić z taką ilością bilirubiny, a to oznacza, że ta (a ściślej rzecz ujmując, nadmiar, którego wątroba nie dała rady ‘przepracować’) trafia na powrót to krwioobiegu dziecka i ponownie odkłada się w tkankach.
To właśnie powoduje zażółcenie białek oka, skóry czy błon śluzowych. Im wyższe stężenie bilirubiny, nieprzetworzonej przez wątrobę, tym bardziej skóra dziecka będzie miała żółty odcień.
Czy żółtaczka fizjologiczna jest niebezpieczna?
Co do zasady żółtaczka fizjologiczna nie jest niebezpieczna i z czasem ustępuje całkowicie. Istnieje jednak kilka dość jasno określonych sytuacji, w których występowanie żółtaczki u dziecko powinno zaniepokoić rodziców, zwiastują one bowiem problem znany jako żółtaczka patologiczna, która w przeciwieństwie do żółtaczki fizjologicznej może stanowić zagrożenie dla zdrowia dziecka. Zaliczamy do nich:
-
Ponowne wystąpienie żółtaczki po jej pierwotnym ustąpieniu
-
Żółtaczka utrzymująca się dłużej niż 10 dni
-
Nasilenie się objawów żółtaczki po okresie 7 dni
-
Ciemny kolor moczu
-
Szarobiały kolor stolca
Te objawy mogą świadczyć o wystąpieniu żółtaczki patologicznej i konieczności wdrożenia leczenia zgodnego z zaleceniami lekarza.
Leczenie żółtaczki fizjologicznej i patologicznej
Żółtaczka fizjologiczna co do zasady nie podlega leczeniu, ponieważ ustępuje ona samoistnie do 10 dni od porodu (okres ten oczywiście może być znacznie dłuższy w przypadku wcześniaków). Pewnego rodzaju ciekawostką jest to, że żółtaczka schodzi etapami w odwrotnej kolejności niż się pojawiała. Jako pierwsze bledną kończyny a twarz na końcu.
Dzieci, u których wystąpiła żółtaczka fizjologiczna pozostają pod obserwacją lekarza, który ocenia stan zdrowia malucha i ewentualnie zleca badania poziomu bilirubiny, żeby wykluczyć sytuację żółtaczki patologicznej.
Zbyt wysokie stężenie bilirubiny może również być niebezpieczne dla mózgu dziecka i powodować uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. Dlatego w przypadku nasilenia się objawów lub przedłużającej się żółtaczki fizjologicznej lekarze mogą zalecić stosowanie fototerapii. Fototerapia polega na naświetlaniu dziecka przy pomocy specjalnych lamp emitujących białe lub niebieskie światło. Promienie te powodują rozpad bilirubiny dzięki czemu zmniejsza się jej stężenie. Fototerapia może negatywnie wpływać na wzrok dziecka, dlatego podczas zabiegu, oczy maluszków zakrywane są specjalnymi opaskami (podobnymi do opasek do spania), w tych samych powodów u chłopców zakrywane są również jądra. Leczenie przy pomocy fototerapii trwa 2 dni, podczas których naświetlanie powinno zajmować maksymalnie dużo czasu. Jeśli ta metoda leczenia nie pomoże, zaleca się wykonanie transfuzji krwi, choć trzeba przyznać, że jest to sytuacja szczególnie rzadka.
undefined
bibliografia
https://www.mp.pl/pacjent/pediatria/prawidlowyrozwoj/rozwojfizyczny/52302,zoltaczka-noworodkow
https://apteline.pl/artykuly/zoltaczka-u-noworodka-przyczyny-objawy-i-leczenie
https://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%BB%C3%B3%C5%82taczka\_noworodk%C3%B3w#Leczenie
undefined
