Probiotyki dla dzieci – jak wybrać mądrze?

Kiedy podawać dziecku probiotyki?

Probiotyki, to szczepy bakterii i grzybów, które wykazują korzystny wpływ na zdrowie człowieka, gdy są podawane w ściśle określonej ilości. Najczęściej są one dostępne pod postacią suplementu diety. Suplementacja nimi jest istotna szczególnie w kilku przypadkach. Po pierwsze, w trakcie i po przebytej antybiotykoterapii. 

Antybiotyki są często niezbędne, by dziecko wróciło do zdrowia. Jednak, jak każdy lek, mogą wywołać działania niepożądane. W przypadku antybiotyków jednym z nich jest negatywny wpływ na mikrobiotę jelitową. Antybiotyk wykazując efekt kliniczny (zabijając bakterie chorobotwórcze), może zabijać również bakterie dobroczynne, które żyją z ludzkim organizmem w symbiozie. Już jedna kuracja antybiotykiem potrafi wprowadzić szereg niekorzystnych zmian do mikrobiomu. 

Powrót równowagi może w zależności od szczepu trwać od kilku tygodni do kilku miesięcy. Dlatego tak ważne jest, by już w trakcie antybiotykoterapii pomyśleć o probiotykach i kontynuować ich podawanie również po zakończeniu przyjmowania leków. 

Kiedy jeszcze warto włączyć probiotyki do diety dziecka? Jeżeli nasza pociecha ma za sobą długą chorobę lub hospitalizację. Dlaczego? 

Ponieważ takie sytuacje często wiążą się z zachwianiem równowagi mikrobiomu jelitowego. Dziecko przyjmuje dużo leków, w krótkim czasie, a wiele z nich ma wpływ na jego mikrobiom. O probiotykach warto pomyśleć również wtedy gdy dziecko boryka się z nawracającymi dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, takimi jak biegunka, wzdęcia, czy zaparcia. Mikrobiom jest ściśle powiązany nie tylko z odpornością, ale i z trawieniem. 

Kolejnym istotnym obszarem są alergie, warto rozważyć suplementację probiotykami w sytuacji gdy nasze dzieci wykazują tendencję do reakcji alergicznych, może to bowiem świadczyć o zaburzonej mikroflorze jelitowej.

Jak wybrać probiotyk?

Po pierwsze sprawdź na opakowaniu probiotyku, jak zapisany jest szczep, który wchodzi w skład produktu. Powinien zawierać on tak zwane trzy człony: nazwy rodzajowej, np. Bifidobacterium nazwy gatunkowej, np. breve oraz literowo-liczbowego oznaczenia szczepu, np. AMT 32. Trzeci człon to gwarancja, że szczep został poddany specjalistycznym badaniom, które wykazały jego konkretne właściwości, a także dokładną budowę. Czy lepiej wybrać preparaty jedno szczepowe, czy wieloszczepowe – to zależy, od tego, na jakich właściwościach preparatu nam zależy i jakie właściwości mają poszczególne szczepy. 

Po drugie zwróć uwagę na ilość probiotyku w preparacie. Jak to sprawdzić? Na opakowaniu powinna być podana ilość CFU (Colony Forming Units), czyli jednostek tworzących kolonie. Podawane są one najczęściej z zapisem potęgi np. 2x1010 . Szczególną uwagę warto zwrócić właśnie na wykładnik potęgi, im większy, tym więcej CFU w preparacie. Jednak nie zawsze sama ilość jest gwarancją skuteczności, dobrze, aby proponowana ilość była przebadana klinicznie.

Po trzecie dowiedz się, jakie są substancje dodatkowe wchodzące w skład produktu, zwłaszcza jeśli dziecko ma uczulenie np. na laktozę. Do produkcji probiotyków często używa się mleka w proszku, co sprawia, że nie wszystkie są wolne od laktozy. Jeśli dziecko ma nietolerancję na ten składnik, sięgnij po preparat bez laktozy. Na rynku są dostępne też preparaty bez glutenu, co jest ważne dla rodziców dzieci, które chorują na celiakię. 

Po czwarte zwróć baczną uwagę na to gdzie przechowywać produkt. Wiele probiotyków musi być przechowywanych w lodówce, a poza nią może przebywać tylko ściśle określoną ilość czasu, bez szkody dla zawartości. 

Plan probiotyczny szyty na miarę

Wiedza dotycząca mikrobiomu jest niezwykle rozległa i często trudno rodzicom wybrać szczepy, których dziecko potrzebuje. Od niedawna istnieje możliwość, by przebadać mikrobiom dziecka i sprawdzić, jakie szczepy pomogą przywrócić równowagę w mikrobiomie. Taką możliwość oferuje Instytut Mikrobiomiki, który zajmuje się badaniem mikrobiomu i tworzeniem personalizowanych planów probiotycznych. Takie plany dostępne są dla dzieci w wieku powyżej 3 lat. 

Jak wygląda badanie? Na stronie instytutmikrobiomiki.pl zamawia się zestaw do pobrania próbki. Zestaw zawiera instrukcje i wszystkie niezbędne rzeczy do komfortowego pobrania kału. Dużą zaletą jest to, że można to zrobić w zaciszu domowej toalety, nie narażając dziecka na dodatkowy dyskomfort związany z wizytą w przychodni czy u lekarza. Próbkę wysyłamy do laboratorium. Po analizie mikrobiologicznej kału mikrobiolodzy zapoznają się z wypełnioną przez nas ankietą i proponują plan probiotyczny dopasowany do potrzeb dziecka. 

Plany probiotyczne i związana z nimi suplementacja trwają od 45 do 70 dni i składają się ze szczepów przebadanych przez Polską Akademię Nauk. Dodatkowo wszystkie szczepy, z których korzysta Instytut Mikrobiomiki, należą do Polskiej Kolekcji Mikroorganizmów, a dwa z nich posiadają europejski i amerykański patent. Produkty są wolne od glutenu i laktozy, mają neutralny, lekko słodki smak, co jest ważne przy codziennym podawaniu preparatu dzieciom. Jedyną substancją dodatkową w produkcie jest maltodekstryna.

Badanie mikrobiomu to dobry krok zwłaszcza wtedy gdy nasze dziecko trapią uporczywe biegunki lub zaparcia. Nierównowaga mikrobiomu towarzyszy często alergiom pokarmowym oraz przewlekłym chorobom układu pokarmowego. Dlatego gdy Twoje dziecko cierpi na, którąś z nich analiza mikrobiomu może być dobrym wyborem, aby zwiększyć szansę na zlokalizowanie przyczyny problemu. 

Jak utrzymać równowagę mikrobiomu dziecka?

Jeśli uporamy się z objawami nierównowagi mikrobiologicznej warto by stan równowagi (homeostazy) utrzymać jak najdłużej. Mikrobiom jest niejako odbiciem stylu życia - naszego i naszego dziecka. Zdrowa dieta bogata w błonnik pokarmowy zapewni pożywienie nie tylko dla komórek organizmu dziecka, ale też dla bakterii komensalnych, żyjących z naszą pociechą w symbiozie. 

Umiarkowany ruch nie tylko rozładuje stres, ale i korzystnie wpłynie na równowagę mikrobiomu. Im więcej równowagi w naszym życiu domowym, tym więcej równowagi w mikrobiomie dziecka i więcej przestrzeni na jego stabilny i zdrowy rozwój. 

Artykuł powstał we współpracy z marką HEALTHILY.