4 zachowania narcystycznych matek. Tak manipulują emocjami swoich dzieci

Osobowość narcystyczna – cechy

Narcyz to ktoś zakochany w sobie samym i to bezkrytycznie – tak w skrócie. Narcyzm natomiast jest zaburzeniem osobowości, które w klasyfikacji DSM IV (czyli podręcznika diagnostycznego i statystycznego zaburzeń psychicznych) należy do zaburzeń osobowości typu B, do których zalicza się m.in. zaburzenia antyspołeczne, z pogranicza (borderline), histrioniczne i właśnie – narcystyczne.

Głównymi cechami narcyzów jest przekonanie o własnej wyjątkowości, skupienie na sobie, dojmująca potrzeba bycia docenianym i chwalonym, a także brak empatii. Narcyz ponadto ma tendencję do obwiniania innych za swoje błędy (które przecież zdarzają mu się, jak każdemu), do poniżania i pogardy, a także do bagatelizowanie swoich potknięć. 

Choć, wedle naukowców, narcyzami częściej są mężczyźni, zaburzenie to dotknąć może także i kobiety. A co, kiedy narcystyczna kobieta zostanie mamą?

Główne cechy narcystycznej matki

Kiedy kobieta o zaburzeniach narcystycznych zostaje matką, bywa, że całkowicie się zmienia. Jej świat zostaje przewartościowany, od tej pory najważniejsze dla niej jest dziecko, ale… jednak to rzadkość. Zwykle, nawet kochająca, narcystyczna matka nie jest w stanie pozbyć się, ani nawet ukryć swoich cech, są tak silne. Może ona:

• stawiać swoje potrzeby ponad potrzebami dziecka – chyba nie trzeba tłumaczyć, jak smutne może mieć to konsekwencje, kiedy np. kilkulatek domaga się uwagi mamy, a ta nawet nie chce na niego spojrzeć, ponieważ zajęta jest np. oglądaniem serialu. Albo kiedy niemowlę płacze w łóżeczku i nie może liczyć na utulenie w matczynych ramionach, bo mama jest zmęczona. Brak empatii, zauważenia potrzeb dziecka, może mieć tragiczne konsekwencje dla dziecka.
   
• wykorzystywać dziecko dla własnych celów – traktować je jako przedłużenie siebie samej lub jako narzędzie do osiągnięcia swoich celów i ambicji. Może wymagać od dziecka spełniania jej oczekiwań, realizowania jej marzeń, lub narzucać dziecku swoje pasje i cele życiowe. Co gorsza, tylko wtedy, gdy dziecko spełni potrzeby matki, ta jest w stanie je zaakceptować.
   
• manipulować emocjami dziecka – aby kontrolować jego zachowanie lub uzyskać od niego pożądane reakcje. Na przykład, może grozić dziecku, stosować szantaż emocjonalny lub ukarać je za wyrażanie własnych opinii. W ten sposób nawet nieświadomie, umniejsza jego emocje, uczucia i potrzeby.
   
• kochać dziecko warunkowo – może okazywać mu miłość i akceptację tylko, w zależności od tego, czy spełnia ono jej oczekiwania i potrzeby: "Jak będziesz tak robił, to nie będę cię kochała”. 

Jaki wpływ na dziecko może mieć narcystyczna matka?

Wychowywanie przez narcystyczną matkę często ma poważne konsekwencje dla rozwoju emocjonalnego dziecka. Nawet już jako dorosły człowiek może ono mierzyć się z wieloma problemami natury psychologicznej. Może mieć problemy w związkach, może mu się wydawać, że na miłość trzeba zawsze zasłużyć. Może zawsze już czuć się niewystarczający.

Osoba wychowywana przez narcystycznego rodzica, niekoniecznie matkę, może mieć zaniżone poczucie własnej wartości, nie wierzyć w siebie, mieć wypaczony stosunek do miłości, przyjaźni, zaufania. Może zmagać się z depresją, lękami. Cierpieć z powodu przewlekłego stresu, mieć problemy z własną tożsamością. I wiele lat spędzić na psychoterapii, choć nie to jest najgorsze. Może także powielić schemat i również stać się narcyzem. 

Konieczna psychoterapia

Jako zaburzenie osobowości narcyzm powinno się leczyć. Najważniejsza jest psychoterapia w nurcie przeważnie psychodynamicznym lub psychoanalitycznym, indywidualna lub grupowa. Niekiedy, w nasilonych przypadkach przebiegających np. z lękiem lub depresją, lekarz może zadecydować także o leczeniu farmakologicznym. 

Trudno nie zdawać sobie sprawy z tego, że jest się narcyzem. Możliwe jest to może w przypadku stosunkowo młodych osób, singli. Ale kiedy narcyz wejdzie w związek, założy rodzinę, z pewnością wkrótce zacznie dostawać od bliskich, zwłaszcza od partnera (partnerki) sygnały, że jego zachowania sprawiają innym przykrość, itd. Zatem jeśli już wie, lub podejrzewa, że może mieć osobowość narcystyczną, powinien poszukać jakiegoś wsparcia terapeutycznego. 

Zobacz także:

Relacje z matką rzutują na całe życie. Tak wychowasz lękliwe dziecko

Wycierają noski, kroją kotlecik. Współcześni rodzice wychowują życiowe niedorajdy

Myślą, że są wyjątkowi, ale w życiu kompletnie sobie nie radzą. Oto pokolenie płatków śniegu

Polub PortalParentingowy.pl na Facebooku i bądź z nami na bieżąco