Jak dziecko oddycha w brzuchu? Odpowiedź może zaskoczyć
Będąc w ciąży, często zastanawiamy się, jak się żyje naszemu dziecku tam, w środku. W naszym brzuchu jest na pewno ciepło i bezpiecznie, ale, z drugiej strony, jest też mokro i ciemno. A w jaki sposób dziecko oddycha?
To pytanie zadaje sobie większość przyszłych rodziców, bo to dość tajemnicze. Z jednej strony wiadomo, że dziecko w łonie matki nie oddycha płucami, tylko przy pomocy krwi. Ale na czym dokładnie to polega?
Jak dziecko oddycha w czasie ciąży
Organizm dziecka w łonie matki potrzebuje do życia tlenu, to oczywiste. Jednak wcale nie oddycha płucami. Ani też skrzelami, jak ryba, mimo iż przebywa w wodzie! Jak w takim razie oddycha płód w łonie matki? Odpowiedź może się wydawać banalnie prosta: przez łożysko. To ono dostarcza nienarodzonemu dziecku wszystkich składników odżywczych i właśnie – tlenu.
Tlen dostaje się do organizmu dziecka przez natlenioną krew, która przepływa do niego za pośrednictwem tzw. żyły pępkowej. Przebiega ona wzdłuż pępowiny i prowadzi utlenowaną krew z łożyska do żyły wrotnej. Płuca płodu napełniają się powietrzem zaraz po narodzinach.
Jak rozwija się układ oddechowy dziecka w łonie matki?
Układ oddechowy zaczyna się rozwijać około 3. tygodnia życia płodowego. Wtedy wyłania się pączek płucny, z którego rozwijają się przyszłe drogi oddechowe: tchawica, oskrzela, oskrzeliki i pęcherzyki płucne. W piątym tygodniu ciąży pączek płucny dzieli się na dwa pączki oskrzelowe, które dają początek lewej i prawej części układu oddechowego.
Około 8. tygodnia ciąży zaczyna się u dziecka wytwarzać klatka piersiowa. Powstaje gardło, krtań i tchawica. W kolejnych tygodniach rozwijają się oskrzela, a mniej więcej w 24. tygodniu rozpoczyna się tzw. okres pęcherzykowy, w którym tworzą się pęcherzyki płucne, a naczynia krwionośne zaczynają otaczać oskrzeliki, co jest kluczowe dla przyszłej wymiany gazowej.
Za dziecko oddycha mama
Już około 4.-5. miesiąca życia płodowego u dziecka można zauważyć ruchy klatki piersiowej. Ale to nie jest jeszcze oddychanie. Ładny film "oddychającego” w łonie mamy dziecka pokazała na swoim profil na Instagramie dr_hamela, czyli dr n. med. Anita Hamela-Olkowska, specjalistka położnictwa, ginekologii i perinatologii.
Czy na tym filmie widzimy, że dziecko oddycha? “Odpowiedź brzmi – nie oddycha. Oddycha za niego mama. Tlen z jej krwi jest przenoszony przez łożysko do krwi dziecka. Mama również ‘wydycha’ powietrze za dziecko, ponieważ dwutlenek węgla pochodzący od dziecka jest przenoszony przez łożysko do krwi matki i usuwany z jej wydechem” – mówi ginekolożka.
W ten sposób organizm maluszka przygotowuje się na nadchodzące zmiany, a mięśnie – międzyżebrowe i przepona – ćwiczą swoją przyszłą pracę. Płuca wciąż jeszcze wypełnione są płynem owodniowym.
Poród i pierwszy oddech
Płyn owodniowy usuwany jest z płuc dziecka podczas porodu albo jeszcze w kanale rodnym. Pierwszy prawdziwy oddech dziecko zaczerpnie dopiero po przyjściu na świat. W tym momencie jego płuca i cały układ oddechowy idą w ruch i od tej pory już tylko w ten sposób będą pracować. Pierwszemu oddechowi towarzyszy często krzyk. Ten krzyk jest potrzebny – ostatecznie oczyszcza drogi oddechowe z płynu.
Krzyk dziecka tuż po porodzie sprawia, że pęcherzyki płucne się rozszerzają, płuca zaczynają pracować i nabierają właściwego sobie kształtu. Co ciekawe, pęcherzyki płucne rozwijają się u dziecka jeszcze przez wiele lat. Ten proces dobiega końca dopiero ok. 8. roku życia.
Zobacz także:
Badania, które trzeba wykonać w ciąży. Wszystko, co powinna wiedzieć przyszła mama
Dlaczego dziecko budzi się z płaczem? O tym większość rodziców zapomina
