Lubisz sałatkę jarzynową? Jeśli chcesz ją podać w święta dziecku – uważaj
To obowiązkowa pozycja w gwiazdkowym menu. Choć teoretycznie nie zalicza się do 12 tradycyjnych potraw wigilijnych, raczej trudno wyobrazić sobie świąteczny stół bez sałatki jarzynowej. Polacy ją kochają i traktują jak wyjątkową potrawę, ale są też tacy, którzy za nią wcale nie przepadają.
Sałatka jarzynowa, odpowiednio dosmaczona, może być pyszna, ale nie da się nie zauważyć, że często ocieka wręcz majonezem. A ten raczej nie jest dietetyczny! Nie każdy dobrze się po niej czuje, a jeśli chodzi o dzieci, powinniśmy naprawdę uważać na to, co ląduje na ich talerzach.
Skąd się wzięła sałatka jarzynowa?
Kiedyś, w okresie międzywojennym XX w., to była tylko sałatka ziemniaczana. Z czasem zaczęto ją wzbogacać o marchewkę, ogórki kiszone, czy groszek. Z kolei w okresie powojennym, gdy w sklepach brakowało żywności, stała się popularnym posiłkiem dla każdego, nawet dla dzieci. Również wygodnym, ponieważ można ją było przechowywać kilka przez kilka dni.
Później, w PRL-u, kiedy to prostota i dostępność składników były kluczowe, sałatka jarzynowa była prawdziwą gwiazdą wszelkich przyjęć i oczywiście świąt. Polacy podają ją zarówno podczas Bożego Narodzenia, jak i Wielkanocy. A także na komuniach, weselach, chrzcinach, imieninach itd. To nasza narodowa potrawa, choć...
Istnieją też inne teorie na temat pochodzenia sałatki jarzynowej. Jej pierwowzorem może być francuska sałatka “macédoine” z XVIII wieku, która składała się z pokrojonych w równą kostkę warzyw i owoców. Albo rosyjska sałatka ”Olivier”, od nazwiska rosyjskiego kucharza włoskiego pochodzenia, Luciena Oliviera. W XIX wieku gotował on dla rosyjskiej arystokracji, a ta z kolei przekazała przepis do innych krajów, w tym do Polski.
Gotowane warzywa i majonez
Nie każdy wie, skąd się wzięła, ale raczej wszyscy wiemy, jak ją przyrządzić. Gotowane w mundurkach warzywa: ziemniaki, pietruszka, seler, marchewka należy pokroić w kosteczkę. Dodać groszek konserwowy, siekane jaja na twardo, ogórki kiszone, grzybki w occie, a także np. surowe jabłko do kontrastu. Posolić, popieprzyć, dołożyć majonez i musztardę, wymieszać i gotowe.
Ze względu na mnóstwo warzyw, z których składa się sałatka jarzynowa, można mieć wrażenie, że jest ona zdrowa. Nie dajmy się jednak zwieść. Warzywa są gotowane, mają więc bardzo wysoki indeks glikemiczny i np. cukrzycy powinni wystrzegać się tej sałatki jak ognia. Zresztą nie tylko oni.
Wartości odżywcze sałatki jarzynowej
Po pierwsze, zauważmy, że tradycyjna wersja sałatki jarzynowej zawiera znaczną ilość majonezu. Majonez, choć dodaje smaku, niestety jest również bogaty w tłuszcze nasycone i kalorie. Dla dzieci otyłych lub z problemami zdrowotnymi taka ciężkostrawna sałatka po prostu nie jest wskazana. A co jeszcze w niej mamy?
Wszystko zależy od tego, co do niej włożymy. Każda pani domu ma własny przepis na sałatkę jarzynową, więc te wartości za każdym razem będą nieco inne, ale generalnie w potrawie tej znajdziemy sporo błonnika potrzebnego naszym jelitom, witaminy E, witaminy A, a także niewielką ilość witaminy D. Z pewnością jest wysokokaloryczna – w 100 g (około 2 łyżki stołowe) może mieć 200 kcal.
Czy sałatka jarzynowa nadaje się dla dzieci?
Kaloryczność sałatki jarzynowej obniżymy znacznie, gdy zamiast majonezu dodamy do niej jogurt naturalny lub jogurt grecki. Warto rozważyć taką wersję tej świątecznej potrawy, zwłaszcza gdy mamy zamiar serwować ją np. dzieciom.
Maluchy raczej nie przepadają za "brzydko” wyglądającym jedzeniem – a tu mamy do czynienia z naprawdę dziwną (jak dla młodego człowieka) mieszaniną. Ale jeśli twoja pociecha jest małym smakoszem i chciałaby spróbować sałatki jarzynowej, uważaj.
Po pierwsze, takiej sałatki nie należy podawać dzieciom młodszym niż 11 miesięcy. Po drugie, w sałatce dla dziecka nie powinno być majonezu (tylko jogurt), ani grzybów. Weź też pod uwagę to, że niektóre drobne kawałeczki mogą spowodować, że dziecko się zakrztusi. Sałatkę maluszek powinien jeść w małej ilości i bardzo spokojnie.
Zobacz także:
Szpitale już czekają. Za chwilę zacznie się narodowe trucie dzieci
Najeść się "na szczęście", a potem cierpieć? Te desery nie są dla wszystkich
Tej ryby dzieci nie powinny jeść w święta. A już na pewno nie smażonej
