Wyszukaj w serwisie
Przed ciążą Ciąża i Poród dziecko 0-2 przedszkolak szkoła Życie rodzinne zdrowie i pielęgnacja dziecka quizy
portalparentingowy.pl > Życie rodzinne > Wkrótce zmiana czasu na zimowy. Te cztery objawy odczujemy wszyscy
Marta Uler
Marta Uler 02.10.2023 13:03

Wkrótce zmiana czasu na zimowy. Te cztery objawy odczujemy wszyscy

Zmiana czasu na zimowy
Fot. Miikka Luotio/Unsplash

Już niedługo znów przesuniemy wskazówki zegarków. Kolejny raz – choć od kilku lat mówi się przecież o tym, by zakończyć już tę tradycję związaną ze zmianą czasu. A mimo wszystko, wciąż to robimy. 

Zmiana czasu nie jest obojętna dla naszych organizmów. Trudno się „przestawić”, szczególnie dzieciom, rodzice mają problemy z położeniem ich spać i z poranną pobudką. Przestawianie zegarków, zwłaszcza to jesienne, wpływa także na nasze samopoczucie – zapowiada nadejście tej gorszej, „mrocznej”, połowy roku.

Kiedy – znowu – przestawiamy czas?

Jesień to czas, gdy dni stają się krótsze, noce dłuższe, a temperatura spada. Pewne staje się jedno: ciepło i przyjemnie już było. Najbliższe miesiące będą zimne, raczej ciemne i ponure. W dodatku w październiku będzie trzeba także zmienić czas na zimowy i już sama ta nazwa nie nastraja optymizmem. Ale właśnie – kiedy przestawiamy zegarki?

W większości krajów na półkuli północnej zmiana czasu z letniego na zimowy (czyli na czas standardowy, naturalny) ma miejsce w ostatnią niedzielę października. Wtedy to o godzinie 3:00 rano cofamy zegarki o godzinę wstecz, na 2:00 (śpimy godzinę dłużej!). Oczywiście wiele zegarków, głównie te w naszych komputerach i smartfonach, przestawia się automatycznie, więc możemy być spokojni – nie  zapomnimy o zmianie czasu. 

@a_skjold Zmiana czasu w domu gdzie są dzieci to gorzka zabawa przez tydzień conajmniej… #zmianaczasu #humorrodzicielski #timechange ♬ Trippin - Official Sound Studio

Historia zmiany czasu

Pomysłodawcą tej praktyki był Benjamin Franklin, amerykański polityk i wynalazca, który w 1784 roku zaproponował przesunięcie zegarów. Uważał, że w ten sposób można zaoszczędzić energię – poprzez wykorzystanie dłuższego dnia świetlnego latem. Pomysł ten jednak nie został wówczas zrealizowany.

Pierwszym krajem, który wprowadził zmianę czasu, były Niemcy podczas I wojny światowej. Było 30 kwietnia 1916 roku o godzinie 23.00. Wkrótce podążyła za Niemcami Anglia i wiele innych krajów. W Stanach Zjednoczonych zmiana czasu stała się powszechna po II wojnie światowej, a obecny system zmiany czasu został ustandaryzowany w 1966 roku. W Polsce natomiast czas przestawiamy od 1977 r. 

Jak zmiana czasu wpływa na nasz organizm?

Nie lubimy zmieniać czasu. Zawsze z pewną irytacją czekamy na ten moment, a wszystko dlatego, że nie pozostaje on obojętny dla naszego organizmu. Nawet przez kilka tygodni po przestawieniu zegarków mogą towarzyszyć nam:

  • Dezorientacja czasowa – ciągle zadajemy sobie pytanie, która tak naprawdę jest godzina. Czy już trzeba jeść kolację, kłaść dzieci, czy jeszcze nie? Potrzebujmy po prostu czasu, aby dostosować się do nowego harmonogramu dnia. Może to oznaczać trudności z zasypianiem i budzeniem się rano.
  • Zaburzenia snu – rytm snu i czuwania zmienia się, mimo że chodzi tylko o jedną godzinę. Jeśli wieczorem nie możemy zasnąć, a rano – obudzić się, w ciągu dnia możemy być zmęczeni i rozdrażnieni.
  • Problemy z koncentracją – dzieci mogą być bardziej rozkojarzone i mniej efektywne w nauce, ale również dorosłym może być trudniej skupić uwagę. 
  • Zmiany nastroju – są dokuczliwe dla dużych i małych. Dzieci mogą być bardziej drażliwe lub niespokojne, co oczywiście wpływa na atmosferę w domu, ale także w przedszkolu czy szkole.

My, dorośli, przeżywaliśmy zmianę czasu już wielokrotnie i jakoś sobie z nią radzimy. Wystarczą nam 2-3 dni i się „przestawiamy”. Ale z maluchami bywa trudniej. Żeby pomóc im dostosować się do zmiany czasu na zimowy, dobrze jest na kilka dni zmienić nieco harmonogram dnia. 

Jeśli do tej pory kładliśmy dziecko spać o 20.00, kładźmy je teraz o 20.30 (bo ono tak naprawdę będzie czuło, że jest 19.30). W ten sposób łatwiej będzie mu usnąć. Jeszcze lepiej – przesunąć ten czas nie o pół godziny, ale o 15 minut. Ważne też, by wieczorem ograniczyć dziecku intensywne aktywności, a starać się raczej go wyciszać. 

A mieliśmy nie zmieniać już czasu!

Jak widać, wielu ludziom trudno jest dostosować się do zmiany czasu i utrzymać stabilny rytm snu i aktywności. Najbardziej odczuwają to małe dzieci. Czego byśmy nie zrobili, musimy się nastawić, że co najmniej kilka dni będzie inaczej. Możliwe, że maluchy wieczorami będą buszować do późna, a rano ciężko je będzie dobudzić. Między innymi z tego powodu od kilku lat mówi się o rezygnacji z przestawiania zegarków. 

W 2019 roku Komisja Europejska ogłosiła, że zamierza zakończyć praktykę zmiany czasu, pozostawiając państwom członkowskim UE wybór między letnim a zimowym czasem. Jednak ta decyzja wciąż nie została ostatecznie zatwierdzona. Co ciekawe, wielu ludziom wydaje się, że czas letni jest bardziej przyjazny dla organizmu, ponieważ lepiej koresponduje z naturalnym cyklem dnia i nocy, chociaż tym naturalnym jest właśnie czas zimowy.  

Czytaj także:

Zaśnie dosłownie w 10 minut. Ta metoda to wybawienie dla każdego rodzica

Dlaczego niemowlę śpi z pupą wycelowaną w sufit? Powód może zaskoczyć

Dlaczego lepiej się śpi, gdy pada deszcz? Nic tak nie ułatwia zasypiania!