Relacje z matką rzutują na całe życie. Tak wychowasz nieśmiałe dziecko

Od czego zależy charakter człowieka?

Charakter to składowa wielu czynników, takich jak sposób patrzenia na świat, temperament, stosunek do innych ludzi, doświadczenia życiowe, genetyka, itp. Z tych elementów mogą powstać urodzeni optymiści, dla których nie ma rzeczy niemożliwych, którzy biorą życie "za rogi”, stawiają sobie ambitne cele i z uporem je realizują, a w końcu osiągają to, czego chcą.

Mogą ukształtować się i pesymiści, dla których szklanka jest do połowy pusta. Którzy wszędzie widzą piętrzące się trudności, nie wierzą w siebie, zawsze zakładają czarny scenariusz i wolą się nie wychylać, bo mają przeświadczenie, że i tak nic im się nie uda.

Na charakter dziecka ogromny wpływ ma środowisko rodzinne, przede wszystkim rodzice. To my przekazujemy potomstwu nasze wartości i wzorce zachowań. Jedne bardziej, inne mniej świadomie. Np. na to, czy dziecko będzie odważne, czy raczej nieśmiałe, wpływ może mieć nasz sposób reagowania na jego emocje i potrzeby. 

Co sprawia, że dziecko jest nieśmiałe?

Wychowanie dziecka to trudny proces. Żaden rodzic nie jest ideałem i każdy popełni na tej drodze jakieś błędy. A wiele z nich zupełnie nieświadomie. Niektóre nasze reakcje i zachowania to schematy, które wdrukowali nam nasi rodzice, a im – ich. Twoje dziecko jest nieśmiałe? Zastanów się, czy nie wynika to z tego, w jaki sposób je traktujesz. Czy np.:

• jesteś nadopiekuńcza? Rozpościeranie nad dzieckiem non-stop parasola ochronnego sprawia, że nie ma ono okazji do próbowania nowych rzeczy, eksplorowania i eksperymentowania. Np. nie nawiązuje nowych kontaktów, bo to mama/tata dobiera mu znajomych. 
  Gdy dziecko jest przez nas wyręczane, kiedy za nie sprzątamy, zakładamy mu buty, itp., nawet nie wie, jak wyszłoby mu to, gdyby zechciało to zrobić samodzielnie. Może mu się wydawać, że tego nie umie. A kiedy znajdzie się w sytuacji, np. w przedszkolu, że będzie musiało samo coś zrobić przy sobie, wystraszy się i zamknie w sobie, widząc, jak radzą sobie inne dzieci.
   
• wciąż krytykujesz? Każdy ma prawo do popełniania błędów, a małe dzieci – największe, bo dopiero się uczą. Jeśli więc poprosisz malucha, by nakrył do stołu, a on coś stłucze, nie krzycz, raczej powiedz, że tobie też się to czasem zdarza. Nie wyjmuj mu z rąk łyżki, gdy chce pomieszać sałatkę, mówiąc, że zrobisz to lepiej. 
  W ten sposób pozbawiasz malucha wiary w siebie i możesz wręcz sprawić, że uzna, że wszystko robi źle, że do niczego się nie nadaje. Nie będzie chciał próbować, a raczej pozostać gdzieś z boku. Gdy dziecko czuje, że jego wysiłki są ciągle oceniane negatywnie, może zacząć unikać sytuacji społecznych, aby nie narażać się na potencjalne odrzucenie.
   
• nie zachęcasz dziecka do działania? Łatwo odpuszczasz? Kiedy widzisz, że dziecko ma ochotę coś zrobić, ale się waha, warto je trochę "popchnąć”. Może mu brakować takiego impulsu jeśli z natury nie jest zbyt pewne siebie. Widzisz, że podoba mu się, jak grupa dzieci gra w piłkę na boisku, ale nic nie robi? Zasugeruj, by podbiegło i kopnęło piłkę, a potem zapytało, czy może dołączyć. 
  Są takie maluchy, które zrobią to intuicyjnie, ale są i takie, którym do głowy to nie przyjdzie. Zachęcanie dzieci do podejmowania własnych decyzji może pomóc im zbudować pewność siebie i przekonanie o swojej mocy.
   
• dajesz dobry przykład? Dzieci uczą się przez naśladownictwo. Jeśli nie chcesz, by twój maluch był nieśmiały, bo czujesz, że odważnym żyje się lepiej, musisz też popracować trochę nad sobą. Sama jesteś nieśmiała? No to się przełam! Masz dobrą motywację! Przejmij czasem inicjatywę, to nie musi być wcale nic wielkiego.
  Czasem wystarczy, jak tylko głośno wyrazisz swoje zdanie na jakiś temat. Gdy w grupie znajomych planujecie wakacyjny wyjazd, powiedz wyraźnie tak, by dziecko usłyszało: "Ja bym chciała pojechać na Mazury, jeziora są wspaniałe”. Nawet jeśli nic z tego nie wyjdzie, twój maluch przekona się, że można powiedzieć, co się myśli, że to nic strasznego.

Człowiek to skomplikowana istota

Jak wspomnieliśmy na początku, charakter dziecka to składowa wielu, wielu elementów. Bywa, że odważne i pewne siebie jednostki wyrastają w rodzinach, które mocno starały się podcinać im skrzydła. To wszystko zależy od konstrukcji człowieka, jeden jest już z natury bardziej pewny siebie i mocniejszy psychicznie, a inny – delikatniejszy, wrażliwy i kruchy.

Jednak jeśli jest coś, na co możemy mieć wpływ, to czemu z tego nie skorzystać? Jeżeli twoje dziecko jest nieśmiałe, a chciałabyś, by było nieco bardziej pewne siebie i odważne, daj mu szansę, by spróbowało swoich sił w różnych życiowych sytuacjach. Nie odpowiadaj za nie, kiedy ktoś pyta, ile ma lat. Pozwól, by samo wybrało sobie rano ubranie. Częściej używaj takich słów, jak: “spróbuj”, “dasz radę”, “wierzę w ciebie”. To może go tylko wzmocnić.

Zobacz także:

Wychowaj przyszłą szefową. Wystarczy, że będziesz unikać tego jednego słowa

Wychowaj życzliwego człowieka. Wystarczy przestrzegać kilku zasad

Tak wychowasz dziecko odporne na krytykę. 5 zasad dla rodziców